Το Αντάρτικο του Πόντου [μέρος 1] / Guerriglia del Pontus [part 1] / Revolutionary struggle of the Pontus [parte 1]

 

Το Αντάρτικο του Πόντου [1η ανάρτηση του εν λόγω θέματος εις τον Πυρφόρο Έλλην την 11 Νοεμβρίου 2017]

Ο καπετάν Βαγγέλης Ιωαννίδης. Πολέμησε στην περιοχή Κιουμούς-Μαντέν ή μεταλλεία Σιμ, όπου έδρασαν αντάρτικες ομάδες.

Με την κήρυξη του Α' Παγκοσμίου Πολέμου (1914) και την είσοδο της Τουρκίας στο πλευρό της Γερμανίας, στην Τουρκία κηρύχθηκε γενική επιστράτευση (21/7/1914), στην οποία συμπεριλαμβάνονταν και οι Έλληνες του Πόντου. Η επιστράτευση είχε τις εξής δυσμενείς επιπτώσεις για τους Ποντίους: αναγκαστική απομάκρυνση των στρατεύσιμων 20-45 χρόνων από τα σπίτια τους, εχθρική στάση των Τούρκων αξιωματικών προς αυτούς, αφοπλισμό τους ως υπόπτων μετά την κατάρρευση του τουρκορωσικού μετώπου και τη δημιουργία των εργατικών ταγμάτων (αμελέ-ταμπουρού), βιαιοπραγίες κατά των αμάχων με πρόσχημα την αναζήτηση κρυπτόμενου οπλισμού και εξορία των ελληνικών πληθυσμών προς τα ενδότερα, ιδιαιτέρως μετά την προέλαση των Ρώσσων και την κατάληψη της Τραπεζούντας στις 5/4/1916. Αντιδρώντας στις ενέργειες των Τούρκων οι Έλληνες του Πόντου προσπάθησαν να αποφύγουν την εξοντωτική στράτευση με την καταβολή ειδικού χρηματικού ποσού (πετέλι) 20 χρυσών λιρών, ενώ, όταν δεν το είχαν, κρύβονταν και κατέφευγαν στα βουνά· αλλά και οι κατατασσόμενοι μην αντέχοντας την κακομεταχείριση, λιποτακτούσαν ανεβαίνοντας στα βουνά ή καταφεύγοντας στη Ρωσσία και την Ελλάδα. Έτσι, σιγά σιγά σχηματίσθηκαν από καταδιωκόμενους και φυγοστράτους οι πρώτες ανταρτικές ομάδες, οι οποίες είτε δρούσαν μεμονωμένες είτε συνενώνονταν και γίνονταν περισσότερο αξιόμαχες, όταν το επέβαλλε η κατάσταση.

Η ζωή των ανταρτών

Η ζωή των ανταρτών κάθε άλλο παρά ανθρώπινη μπορούσε να θεωρηθεί. Το κατάλυμα τους ήταν μια καλύβα, φραγμένη με κλαδιά σφιχτά ολόγυρα και με σκεπή, κλαδιά δένδρων ή μια σπηλιά φυσική ή τεχνητή επάνω στα βουνά. Η διαβίωση τους το χειμώνα, όταν το χιόνι έφτανε τα 3 μέτρα, ήταν τραγική με θερμοκρασία που πολλές φορές έφτανε τους 30 βαθμούς υπό το μηδέν, ενώ η τροφοδοσία γινόταν με μεγάλες δυσχέρειες από τα κοντινά χωριά.

Ο οπλαρχηγός Βασιλαγάς (Βασίλειος Ανθόπουλος), το φόβητρο των Τούρκων της περιοχής Αμισού, σε μεταγενέστερη οικογενειακή φωτογραφία. (Φωτ.: Αρχείο Κ. Φωτιάδη)

Για οπλισμό τους στις αρχές χρησιμοποιούσαν πρωτόγονα γεωργικά εργαλεία (μαχαίρια, αξίνες, κάμες κλπ.), ενώ με την πάροδο του χρόνου σε ξαφνικές ενέδρες, καθώς προστάτευαν τα καταδιωκόμενα γυναικόπαιδα από τις επιθέσεις των Τούρκων, τους αφαιρούσαν τα όπλα, πλουτίζοντας το φτωχό τους οπλοστάσιο και με άλλα όπλα που αγόραζαν πουλώντας κλεμμένα τουρκικά ζώα, ενώ αργότερα άρχισαν να τους ενισχύουν και οι Ρώσσοι, αλλά πάντα με μεγάλες δυσκολίες. Ο αγώνας των ανταρτών κυρίως αναπτύχθηκε στο δυτικό Πόντο με επίκεντρο την Αμισό και την Πάφρα. Στόχος ήταν η προστασία του άμαχου πληθυσμού, οι θυσίες του οποίου ήταν τρομακτικές, αν λάβουμε υπόψη μας ότι η περιφέρεια της Αμάσειας σε σύνολο 183.000 κατοίκων είχε 134.078 νεκρούς. Στον ανατολικό Πόντο η κυριότερη εστία αντιστάσεως ήταν η επτάκωμη Σάντα, άπαρτο κάστρο, πραγματικό Σούλι του Πόντου με τους σκληροτράχηλους υπερασπιστές του, γεγονός που ανάγκασε τους Τούρκους να δεχθούν μια μορφή αυτονομίας της.

Ο Κεμάλ Ατατούρκ και Τούρκοι ιστορικοί ισχυρίζονται ότι οι αντάρτες του Πόντου είχαν φτάσει τους 25.000, ενώ η αλήθεια με επίσημα έγγραφα της «Εν Αθήναις Επιτροπείας Ποντίων» προς το Γ.Ε.Σ. ήταν ότι μόλις έφταναν τις 4.000 στην περιφέρεια της Αμάσειας, ενώ στα χωριά της Σάντας ζήτημα ήταν αν έφταναν τις 2.000-3.000 άνδρες. Άλλο βέβαια το ζήτημα αν οι ψευδολογίες αυτές προβάλλονταν από τους Τούρκους, προκειμένου να δικαιολογηθούν στα μάτια της Ευρώπης για τα εγκλήματα της γενοκτονίας του ποντιακού ελληνισμού με τις σφαγές και τους εξανδραποδισμούς, τις πυρπολήσεις ολόκληρων χωριών, τους βιασμούς και απαγχονισμούς και τις εξορίες δεκάδων χιλιάδων αθώων γυναικόπαιδων στα βάθη της Τουρκίας. Απεναντίας οι τουρκικές δυνάμεις πολλές φορές ξεπερνούσαν τη δύναμη μιας ή και περισσότερων μεραρχιών, άριστα εξοπλισμένων με τηλεβόλα και άφθονα πυρομαχικά, όπως αποδεικνύεται από έγγραφο της 22/8/1919 του ίδιου του Κεμάλ, που διέταξε δύο ολόκληρες στρατιές, την 3η με έδρα τη Σεβάστεια και την 15η με έδρα την Ερζερούμ «να διαλύσουν τις ποντιακές ομάδες». [μέρος 1]

Πηγή :   https://anemourion.blogspot.gr/2017/05/blog-post_245.html

http://pirforosellin.blogspot.gr/   -  Επιτρέπεται η αναδημοσίευση του περιεχομένου της ιστοσελίδας εφόσον αναφέρεται ευκρινώς η πηγή του και υπάρχει ενεργός σύνδεσμος(link ). Νόμος 2121/1993 και κανόνες Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα.

ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ

Ορισμένα αναρτώμενα από το διαδίκτυο κείμενα ή εικόνες (με σχετική σημείωση της πηγής), θεωρούμε ότι είναι δημόσια. Αν υπάρχουν δικαιώματα συγγραφέων, παρακαλούμε ενημερώστε μας για να τα αφαιρέσουμε. Επίσης σημειώνεται ότι οι απόψεις του ιστολόγιου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου. Για τα άρθρα που δημοσιεύονται εδώ, ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρουμε καθώς απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των συντακτών τους και δεν δεσμεύουν καθ’ οιονδήποτε τρόπο το ιστολόγιο.