Η τελευταία αυτόπτης μάρτυς ΖΕΝΤΙΛ ΚΟΕΝ των Μαγεμένων της Θεσσαλονίκης ! Της Στελίνας Μαργαριτίδου

Οι "Μαγεμένες" αποκαλύπτονται!  Της Στελίνας Μαργαριτίδου

Στις 23 Απριλίου του 1939, η 80χρονη τότε Ζεντίλ Κοέν διηγείται στο δημοσιογράφο της εφημερίδας "Μακεδονία" Ι. Ταχογιάννη την ιστορία των "Ινκαντάδος", όπως τις αποκαλεί. Πρόκειται για τα οκτώ αγάλματα που στόλιζαν μια διπλή στοά με κιονοστοιχία.

 Οι "Μαγεμένες", τα οκτώ αγάλματα της Μαινάδας, του Διονύσου, της Αριάδνης, της Λήδας, του Γανυμήδη, του Διόσκουρου, της Αύρας και της Νίκης κοσμούσαν το σπίτι ενός πλούσιου εβραίου υφασματέμποτου, του Λιάτσι Αρδίτη. "Εγώ άκουσα να λένε ότι υπήρχαν και άλλα μάρμαρα στο υπόγειο", αφηγείται η Κοέν και εξιστορεί πως ο πλούσιος υφασματέμπορος πούλησε τη βίλα με τις "Μαγεμένες" σε έναν άλλο υφασματέμπορο, τον Μωύς Μπενβενίστε...

 Οι "Μαγεμένες", ή τα Είδωλα, οι Καρυάτιδες της Θεσσαλονίκης όπως ονομάστηκαν, βρίσκονται με τους αριθμούς1391 -1401 στο Λούβρο. Δεν εκτίθενται όπως θα περίμενε κανείς, αλλά βρίσκονται αμπαλαρισμένες σε κάποιο από τα υπόγεια του μουσείου.

 Ποιες ήταν Οι "Μαγεμένες"

Παραπέμπουν στη λατρεία του Διονύσου και είχαν τοποθετηθεί περίπου το 2ο αιώνα στο ύψος της Αρχαίας Αγοράς στην Εγνατία, δίπλα από τα Λουτρά Παράδεισος. Τα είδωλα ή Incantadas, όπως ονομάζονταν στα σεφαραδίτικα, διάλεκτο των Ισπανοεβραίων της Θεσσαλονίκης, γοήτεψαν όλους του επισκέπτες της πόλης.

 Δημιουργήθηκαν προφανώς για να καλύψουν την είσοδο της Αγοράς από την Εγνατία. Η είσοδος αυτή αποτελούνταν από κιονοστοιχία με πεσσούς, οι οποίοι έφεραν στις δύο πλευρές της ανάγλυφες παραστάσεις. Μια νεανική μορφή του Διονύσου, την Αριάδνη στεφανωμένη με φύλλα κληματαριάς, τη Λήδα σε σύμπλεγμα με τον κύκνο, τον Γανυμήδη σε σύμπλεγμα με τον αετό, την Αύρα με αέρινο χιτώνα, τη μορφή Διόσκουρου και Φρύνης...

 Μαρτυρία και μνήμες

 Οι πανέμορφοι κίονες-αγάλματα αφαιρέθηκαν και μεταφέρθηκαν στη Γαλλία το 1864, με την άδεια των οθωμανικών αρχών, από το γάλλο παλαιογράφο Εμανουέλ Μίλερ. Μέχρι και το 1917 στην περιοχή δίπλα από τα Λουτρά Παράδεισος στο ύψος της Εγνατίας τα κατάλοιπα αυτής της κιονοστοιχίας βρίσκονταν στην αυλή ενός σπιτιού...

 Όπως έλεγε η τελευταία αυτόπτης μάρτυρας των "Μαγεμένων" Ζεντίλ Κοέν, πριν από την πυρκαγιά του 1917 ένα μέρος από τα έργα τέχνης, που είχε στην κατοχή της η πλούσια οικογένεια του εβραίου υφασματέμπορα, πουλήθηκε σε Άγγλους. Το σπίτι του πλούσιου εμπόρου και οι τελευταίες μνήμες από τις "Μαγεμένες" σβήστηκαν στην πυρκαγιά του '17.

Ο χρόνος ωστόσο δεν έσβησε ολοσχερώς τη μνήμη. Κάποιοι αναζητούν ακόμη τα ίχνη χαμένης ομορφιάς σε αυτήν την πόλη...

 ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ "ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ"

ΠΗΓΗ = http://lasincantadas-documentary.blogspot.gr/p/23-1939-80_30.html

http://pirforosellin.blogspot.gr/  -  Επιτρέπεται η αναδημοσίευση του περιεχομένου της ιστοσελίδας εφόσον αναφέρεται ευκρινώς η πηγή του και υπάρχει ενεργός σύνδεσμος(link ). Νόμος 2121/1993 και κανόνες Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα.