Στοιχεία από τη ζωή των αρχαίων Τροιζηνίων - ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΚΟΥΤΟΥΖΗ Δημοσιογράφος -Ερευνητής

 

Ιδιαίτερα σημαντικά ήταν τα ευρήματα  στους τρεις τάφους - και όχι μόνο - που ανακαλύφθηκαν στην Τροιζήνα, 100 περίπου μέτρα  από το χωριό, δεξιά στο δρόμο προς το Βίδι, στο οικόπεδο  της  κας Αγγελικής  Σαραντοπούλου- Σπηλιοπούλου. Όμως συγκεντρώθηκαν  τα κινητά  και σκεπάστηκαν και διατηρούνται σε κατάχωση  όσα δεν μπορούσαν να μεταφερθούν. Ιδιαίτερα  εντυπωσιακά  αποδείχθηκαν  τα χάλκινα αγγεία και  άλλα  αντικείμενα   των  τριών  κιβωτιόσχημων   τάφων

      

Οι αποκαλυφθέντες τάφοι

     Η Διεύθυνση Προϊστορικών  και Κλασσικών Αρχαιοτήτων   με το υπ αριθμ.  105539/4929/18-11-2008  έγγραφό της μας γνώρισε σχετικά:   

     «….(β) ως προς την υπόθεση, της κας Αγ. Σαραντοπούλου -Σπηλιοπούλου, σας ενημερώνουμε ότι μετά την από 18-1-2005 αίτηση της προς την ΚΣΤ' Ε.Π.Κ.Α. για χορήγηση άδειας ανέγερσης διώροφης οικοδομής σε οικόπεδο φερόμενης ιδιοκτησίας της στον οικισμό της Τροιζήνας, διενεργήθηκαν δοκιμαστικές τομές κατά τις οποίες αποκαλύφθηκαν αρχαιότητες. Ακολούθησε ανασκαφική έρευνα που διήρκεσε από τον Μάϊο του 2006 έως τον Ιούλιο του 2007 και κατά την οποία αποκαλύφθηκε τμήμα νεκροταφείου με χρήση από τους ύστερους κλασικούς έως τους ρωμαϊκούς χρόνους. Τα κινητά ευρήματα που προέκυψαν μεταφέρθηκαν για συντήρηση στα εργαστήρια των Μουσείων Πειραιά και Πόρου και σήμερα φυλάσσονται στο Αρχαιολογικό Μουσείο του Πόρου.

       Η αρμόδια ΚΣΤ' Ε.Π.Κ.Α. ενημέρωσε την ιδιοκτήτρια για την ανάγκη τροποποίησης της υποβληθείσας αρχιτεκτονικής μελέτης, προκειμένου να διατηρηθούν άθικτες σε κατάχωση οι αρχαιότητες που δεν ήταν δυνατόν να απομακρυνθούν (τμήμα ταφικού περιβόλου και τρεις πώρινοι σαρκοφάγοι).

        Μετά την ολοκλήρωση της σωστικής ανασκαφής και την κατάθεση της τροποποιημένης αρχιτεκτονικής μελέτης και δεδομένου ότι η προβλεπόμενη πραγματοποιημένη κάλυψη ανερχόταν στα 145,25τ.μ. (μικρότερη δηλαδή των 400τ.μ.), η έγκριση για την άδεια ανέγερσης της υπόψη οικοδομής εκδόθηκε από την Εφορεία Αρχαιοτήτων βάσει της παρ.1 του άρθρου 1 της αρ.ΥΠΠΟ.ΔΟΕΠΥ/ΤΟΠΥΝΣ/15/3696/20-1-2004 εξουσιοδοτικής Υπουργικής Απόφασης (Φ.Ε.Κ.180/30-1-2004), υπό τον όρο ότι οι αποκαλυφθείσες αρχαιότητες θα διατηρηθούν σε κατάχωση. Οι εργασίες κατάχωσης πραγματοποιήθηκαν από υπάλληλο της ΚΣΤ' Ε.Π.Κ.Α. και εν συνεχεία άρχισαν οι οικοδομικές εργασίες…...

     Άλλη  σωστική ανασκαφή έφερε  στο φως τμήμα ταφικού περιβόλου του 4^ου αι. π.Χ. με 15 ταφές.   Η ταφική δραστηριότητα  στην περιοχή  φαίνεται να  αρχίζει  από την πρωτογεωμετρική  εποχή.

                   ΕΝΑ  ΒΡΕΦΟΣ  ΘΑΜΜΕΝΟ ΜΕΣΑ ΣΕ ΑΓΓΕΙΟ

 

      Στην  Τροιζήνα  ανακαλύφθηκαν δύο αρχαία νεκροταφεία. Ένα ανατολικά της αρχαίας πόλης και ένα δυτικά.

      Αυτό που αναφερόμαστε είναι το ανατολικό.

    Πιθάρι με  το  βρέφος

      Σ αυτό βρέθηκε  ένα πιθάρι  μέσα στο οποίο είχε τοποθετηθεί ένα νεκρό βρέφος.

      Ενα πήλινο θήλαστρο μαζί με τρία άλλα αγγεία, είχαν εναποτεθεί ως προσφορά επάνω στη μικρή λάρνακα με τη  σορό του βρέφους, Ισα - ίσα που θα είχε πρόλαβε να ξεκόψει από το γάλα της μάνας του. Τα θήλαστρα  είχαν εφευρεθεί από τα αρχαία χρόνια για να τρέφονται τα βρέφη, μόνον που τότε τα συνόδευαν και στον θάνατο, όταν αυτός  ερχόταν τόσο νωρίς. Ενα τέτοιο, λοιπόν, πήλινο θήλαστρο μαζί με τρία άλλα αγγεία, που είχαν εναποτεθεί ως προσφορά επάνω στη μικρή λάρνακα με την ταφή ενός βρέφους, αντίκρισε η αρχαιολόγος κα Μαρία Γιαννοπούλου κατά την ανασκαφή  στο αρχαίο νεκροταφείο της Τροιζήνας, όπως η ίδια είπε.

     Το εύρημα  τοποθετείται στις αρχές του 7ου αιώνα π.Χ.  και δεν ήταν το μόνο που είχε σχέση με παιδιά. Επρόκειτο για εποχές άλλωστε κατά τις οποίες η θνησιμότητα νεογνών και παιδιών ήταν τεράστια, ιδιαίτερα κτερίσματα λοιπόν, παιχνίδια συνήθως, τα ακολουθούσαν στην ταφή.  

        Θήλαστρον

       Μια καθιστή πλαγγόνα (κούκλα με κινητά μέλη), δύο φτερωτοί Ερωτες, ο ένας από τους οποίους αναπαριστάνεται ως παιδική μορφή, τυλιγμένος με ιμάτιο και ο άλλος ως γυμνός έφηβος, δύο επίσης γυναικεία ειδώλια χορευτριών με ζωηρή κίνηση, δύο ογκώδεις σιδερένιοι δακτύλιοι, κάποια αγγεία αλλά και δύο ακόμη θήλαστρα ήρθαν στο φως σε μια άλλη παιδική ταφή της Τροιζήνας, που χρονολογήθηκε στους Ελληνιστικούς χρόνους. Ηταν ένας εγχυτρισμός, ταφή δηλαδή σε πίθο, ο οποίος μάλιστα είχε επιδιορθωθεί με μολύβδινους συνδέσμους, όπως γινόταν συχνά στην αρχαιότητα. Δύο ακόμη ταφές παιδιών, η μία από τα τέλη του 8ου αιώνα π.Χ. και η άλλη του 7ου αιώνα π.Χ., βρέθηκαν κτερισμένες και αυτές με μικρά αγγεία.

        Τα ευρήματα- στοιχεία από τη ζωή

     «Προέρχονται από το ανατολικό νεκροταφείο της Τροιζήνας, όπου φαίνεται ότι η ταφική δραστηριότητα αρχίζει από την Πρωτογεωμετρική εποχή, όπως αποδεικνύεται από έναν εγχυτρισμό σε γραπτό αμφορέα του 10ου αιώνα π.Χ. και φθάνει ως την Ελληνιστική» λέει η κυρία Γιαννοπούλου.

       Ανατολικά και δυτικά της αρχαίας πόλης εκτείνονταν τα νεκροταφεία της σε μια αγροτική περιοχή, τότε και σήμερα, με το μαλακό έδαφος στις όχθες των ποταμών να ευνοεί στη δημιουργία οργανωμένων και συστηματικών νεκροπόλεων. Στις πρόσφατες ανασκαφές της Εφορείας ήρθαν στο φως συνολικά δεκαπέντε ταφές όλων των ειδών (κιβωτιόσχημοι, κεραμοσκεπείς, εγχυτρισμοί, σε λάκκο, καύση, σε λάρνακα και σε πίθο) αλλά και ένας μαρμάρινος ταφικός περίβολος του 4ου αιώνα π.Χ. Και όπως οι ανασκαφές στα νεκροταφεία δίνουν τις αρτιότερες πληροφορίες για τη ζωή των ανθρώπων, την κοινωνική τους τάξη, τα έθιμα και τη θρησκευτική τους πίστη ακόμη και σε βάθος χιλιετιών, έτσι και σε αυτή την περίπτωση μιλούν για τους αρχαίους Τροιζήνιους.

       Τα χάλκινα – εργαστήρια μεταλλοτεχνίας

        «Ιδιαίτερα εντυπωσιακά ήταν τα ευρήματα τριών από τους τάφους που περιείχαν χάλκινα αντικείμενα, όπως κάτοπτρα, κώδωνες με σιδερένιο κρουστήρα, έναν κάνθαρο, έναν επιχρυσωμένο δακτύλιο, αλλά και σιδερένιες στλεγγίδες, σιδερένιες αιχμές βελών, επίσης μια μολύβδινη πυξίδα και πολλά αγγεία, όπως αυτό που έχει τη μορφή κεφαλής αγοριού.

       Τα χάλκινα αγγεία και σκεύη από τους κλασικούς και τους πρώιμους ελληνιστικούς τάφους της Τροιζήνας είναι μικρού μεγέθους και σχετίζονται με το σερβίρισμα και την πόση του οίνου»  λέει η κυρία Γιαννοπούλου.

      «Οσο για τους χάλκινους κώδωνες μαζί με χάλκινα αγγεία, μπορούν να θεωρηθούν ως χθόνια αντικείμενα, καθώς θεωρείται ότι σχετίζονται με τη διονυσιακή λατρεία,  προσθέτει.

       Η παρουσία πολλών χάλκινων αντικειμένων εξάλλου και μάλιστα εξαιρετικής ποιότητας θεωρείται  από την ίδια ότι ίσως υποδηλώνει την παρουσία τοπικών εργαστηρίων μεταλλοτεχνίας».

       Πρόκειται για μια υπόθεση που ενισχύεται από την ανεύρεση απορρίμματος χύτευσης χαλκού στην επίχωση μιας δεξαμενής των ρωμαϊκών χρόνων.

       Αλλά  όπως λέει η αρχαιολόγος, στην αρχαία Τροιζήνα υπήρχε διαχρονικά μια κλειστή, συντηρητική κοινωνία αγροτικού χαρακτήρα, χωρίς μεγάλη εμπορική δραστηριότητα.
 

Πηγή  απόψεων  αρχαιολόγου: ΤΟ ΒΗΜΑ/ Μαρια Θερμου  5- 4-09

                                                                                       ΒΑΣΙΛΗΣ  ΚΟΥΤΟΥΖΗΣ
                                                                                   Δημοσιογράφος -Ερευνητής

© ΤΡΟΙΖΗΝΙΑ- KOUTOUZIS.GR  Αναδημοσίευση  επιτρέπεται μόνο με αναφορά στην

 πηγή  www.koutouzis.gr .

ΠΗΓΗ =  

http://www.koutouzis.gr/trizina-arxaioi-zoi.htm  

http://pirforosellin.blogspot.gr/  -  Επιτρέπεται η αναδημοσίευση του περιεχομένου της ιστοσελίδας εφόσον αναφέρεται ευκρινώς η πηγή του και υπάρχει ενεργός σύνδεσμος(link ). Νόμος 2121/1993 και κανόνες Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα.