Ποιοι ήταν οι Gattilusio στην Σαμοθράκη ; - Who were the Gattilusios in Samothrace? - Chi erano i Gattilusio in Samotracia?

Ποιοι ήταν οι Gattilusio στην Σαμοθράκη ; - Who were the Gattilusios in Samothrace? -  Chi erano i Gattilusio in Samotracia?

Το παρακάτω άρθρο είχε την ευγενή καλοσύνη να μας το στείλει ένας φίλος και υποστηρικτής του ιστολογίου μας και πάνω απ’όλα λάτρης της Σαμοθράκης ο Paolo Brusotti ! Ο Paolo λοιπόν έκανε μία έρευνα εκεί στην Ιταλία όπου βρίσκεται ,τη γενέτειρα των Gattilusio και μοιράζεται μαζί μας λίγα ιστορικά στοιχεία έτσι ώστε να γνωρίσουμε περισσότερα και γι’ αυτούς αλλά και για την ιστορία του τόπου μας ! Για πάμε να δούμε λοιπόν….

Οι πύργοι που βλέπουμε στο νησί μας ,  στη Παλαιόπολη, στη Χώρα αλλά και στο Φονιά πήραν το όνομά τους  από μια οικογένεια Γενοβέζων τους  Gattilusio.

Πως όμως φτάσανε στην Ελλάδα οι Gattilusio;

Όλα ξεκινάνε από το Francesco Gattilusio, ο οποίος καταγόταν από μια σπουδαία γενοβέζικη οικογένεια , πολύ σημαντική και με εξουσία. Ο θείος του Oberto ήταν πρέσβης της Genova στη Κωνσταντινούπολη από το 1341 ώς και το 1351.

Ο Francesco λοιπόν,  ξεκινάει το 1354 με δυο γαλέρες για την Πόλη….. Πριν φτάσει εκεί,κάνει μία στάση  στη Τένεδο όπου γνωρίζει τον Giovanni V Paleologo , που τον είχε διώξει ο Giovanni VI Cantacuzeno από την αυτοκρατορία .Ο Paleologo υπόσχεται στον Francesco ότι θα του δώσει  να παντρευτεί την αδελφή του Maria , αν τον βοηθούσε να διώξει τον Κατακουζηνό και να ξαναπάρει τον θρόνο της Πόλης.

Ο Francesco μπήκε με πονηριά μες την Πόλη, υπέταξε την φρουρά και κλείδωσε τον Κατακουζηνό σε ένα πύργο με τους στρατιώτες του να τον προστατεύουν, μετά κάλεσε τον λαό να ξεσηκωθεί και να υποστήριξε τον Παλαιολόγο να ξαναπάρει την θέση του. Ο Κατακουζηνός,  αφού είδε σε όλη την Πόλη να γίνεται το λαό να εξεγείρεται , έφυγε από κεί και πήγε σε ένα μοναστήρι, αφήνοντας τον θρόνο ελεύθερο.

Ο Παλαιολόγος , έδωσε τον Francesco την αδελφή σαν νύφη και σαν προίκα την επικράτεια στο νησί της Λέσβου,  στην οποία έφτασε ο Francesco το 1355.

Οι Έλληνες φαίνεται πως τον δεχτήκαν καλά γιατί ήταν παντρεμένος με την αδελφή του Παλαιολόγου . Έμαθε πολύ σύντομα τα ελληνικά και παρόλο που έμεινε καθολικός είχε καλή σχέση με το ορθόδοξο ιερατείο της Λέσβου. Δεν πήρε θέση  στα πολεμικά επεισόδια μεταξύ Γενοβέζων και Βενετσιάνων εκείνα τα χρόνια και έμεινε πάντα ουδέτερος και πιστός στον αυτοκράτορα. Πέθανε τον 1384 όταν το κάστρο που είχε χτίσει στη Μυτιλήνη καταστράφηκε από ένα σεισμό.

Πως φτάσανε στην Σαμοθράκη οι Gattilusio;

Ο μονός που σώθηκε από τον σεισμό από την οικογένεια του Francesco ήταν ο Jacopo Gattilusio, που πήρε το όνομα Francesco II. Αυτός  και ένας θείος του , ο Niccolò ο οποίος  κυβερνούσε στην Αίνο, την σημερινή Enez στις εκβολές του Έβρου, στην Τουρκία.

Ο τέταρτος υιός του Jacopo, Palamede πήρε την κυβέρνηση της Αίνου, και αφού είχε πολύ καλή σχέση με τον αυτοκράτορα, κατόπιν και αυτήν της Σαμοθράκης και της Ίμβρου (1430).

Ήταν περισσότερο ικανός σαν πολιτικός πάρα σαν στρατιωτικός. Στα χρονιά που κυβέρνησε άρχισε να φτιάχνει κτίρια για πολιτική εξυπηρέτηση και τείχη, όπως τους πύργους στη Σαμοθράκη.

Αγαπούσε και σπούδασε την ελληνική ιστορία και στα κτίρια που κτιστήκαν εκείνα τα χρόνια βρίσκονται ακόμα και σήμερα πέτρες και εγγραφές από παλιά κτίρια. Ο Giovanni Lascaris τον ξενάγησε και του  γνώρισε  τα αρχαία της Σαμοθράκης αλλά και του Αγίου Όρους . Χρησιμοποιούσε πάντα το επώνυμο της μητέρας του Paleologo άλλα διατήρησε επαφή με την γενέτειρα των προγόνων του Genova.  Οι τέσσερις θυγατέρες του παντρευτήκανε άνδρες από τις  σπουδαιότερες οικογένειες της Genova, για παράδειγμα οι Doria. Όταν η Κωνσταντινούπολη έπεσε στα χέρια των Τούρκων , βρήκε τρόπο να διατηρήσει την επικράτεια του, παρόλο που αναγκάστηκε να πληρώνει βαρύς φόρους στους Τούρκους.

Ποτέ και γιατί εξαφανιστήκαν οι Gattilusio από τη Σαμοθράκη;

Ο Palamede πέθανε το 1455 και άφησε την επικράτεια στον υιό του Dorino. Η πόλη Αίνος ήταν σε στρατηγική θέση και πολύτιμη για υπόθεσεις  σταυροφοριών από του χριστιανούς ενάντια στο Σουλτάνο. Από εκεί θα μπορούσαν να ξεκινήσουνε να απειλούν την Πόλη και από τη γη και από τη θάλασσα.

Ο Dorino εικε σχέση με τη Genova, και είχε αρχίσει να ενισχύει τα τοίχη και τη στρατιωτική δύναμη του. Η πόλη και τα νησιά του ήταν αρκετά πλούσια εκείνη την εποχή, ειδικά οι αλυκές στη λίμνη Jala Göl.

Για όλους αυτούς τους λόγους ο Maometto II περίμενε μια ευκαιρία για να πάρει την Αίνο και τα νησιά να τα δώσει σε κάποιον της απολύτου εμπιστοσύνης του. Έτσι ξεκίνησε  στις 25 Ιανουαρίου του  1456 από τη Πόλη και κατάφερε να επιτεθεί και να κατακτήσει την Αίνο αφού ο Dorino έλειπε από εκεί διότι περνούσε τους χειμώνες στη Σαμοθράκη (η πηγή λέει “nel suo castello di Samotracia” στον κάστρο του, δηλαδή της Χωράς μάλλον).

Τα πολεμικά επεισόδια συνεχίστηκαν για χρόνια, και σε μια χρονική στιγμή φαίνεται πως ο Dorino, ο οποίος ήταν πολύ κάλος διπλωμάτης, έφτασε πολύ κοντά να πείσει τον σουλτάνο να του αφήσει τα νησιά της Σαμοθράκης και της Ίμβρου, που από ότι φαίνεται  αγαπούσε πολύ.  Τελικά ο Maometto II, πείσθηκε από τον Junus Pasha που μισούσε τον Dorino και ήθελε τα νησιά, να του προσφέρει την επικράτεια της Ζίχνης (περιοχή ανάμεσα  στις Σέρρες και τη  Δράμα). Ο Dorino φοβήθηκε να  προδώσει το Σουλτάνο και έτσι έφυγε στην Νάξο, οπού έζησε μερικά χρόνια πολεμώντας τους Τούρκους. Φαίνεται πως μετά επέστρεψε στην Genova , οπού αναφέρεται ζωντανός ακόμα το 1488. Με τον Dorino η οικογένεια, δηλαδή το επώνυμο, έσβησε.

Νόμισμα της εποχής με το όνομα του Dorino Gattilusio (πηγή : http://america.pink/dorino-gattilusio_1303392.html )

Σημαντικό είναι ακόμα ένα όνομα, ο Giuliano Gattilusio, γεννημένος στη Λέσβο, όνομα που εμφανίζεται πρώτη φορά το 1450. Αυτός είχε δικά του πλοία, ήταν βασικά έμπορος. Άλλα εκείνα τα χρόνια εμπόριο και πειρατεία πολλές φορές ήταν η ίδια δουλειά. Όταν ένα πλοίο από την Genova (Γένοβα) συναντιόταν με πλοίο από την Venezia (Βενετία) ή την  Barcellona (Βαρκελώνη) , πολλές φορές γινόταν μάχη.  Έτσι άρχισε η ιστορία του  Giuliano. Ύστερα από χρόνια το 1457 εμφανίζεται με ένα μικρό στόλο πλοίων στην περιοχή της Genova. Εκεί αρχίζει ο Giuliano να παίζει το ρόλο του, μία δούλευε για την κυβέρνηση της Genova, μια για το προσωπικό συμφέρον του και έτσι κάποια στιγμή  πήρε 3 εγγλέζικα πλοία  απο την Κύπρο και δημιούργησε σοβαρό διπλωματικό επεισόδιο μετάξι της Γένοβας και της Αγγλίας.  Το όνομα του αναφέρεται στα έγγραφα τελευταία φορά το 1460.

Στη Genova, στο θαυμάσιο μεσαιωνικό κέντρο, κοντά στο (λεγόμενο) σπίτι του Cristoforo Colombo, ένα στενό ονομάζεται Gattilusio.

Οι περισσότερες πληροφορίες βρίσκονται στο Dizionario Biografico degli Italiani Treccani (1999) Βιογραφικό λεξικό της ιταλικής Treccani

οπού βρίσκεται και πλήρη βιβλιογραφία.

Πηγή :

https://axierosblog.wordpress.com/2016/03/18/%cf%80%ce%bf%ce%b9%ce%bf%ce%b9-%ce%b7%cf%84%ce%b1%ce%bd-%ce%bf%ce%b9-gattilusio/

http://pirforosellin.blogspot.gr/   -  Επιτρέπεται η αναδημοσίευση του περιεχομένου της ιστοσελίδας εφόσον αναφέρεται ευκρινώς η πηγή του και υπάρχει ενεργός σύνδεσμος(link ). Νόμος 2121/1993 και κανόνες Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα.3400. 58/20

ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ

Ορισμένα αναρτώμενα από το διαδίκτυο κείμενα ή εικόνες (με σχετική σημείωση της πηγής), θεωρούμε ότι είναι δημόσια. Αν υπάρχουν δικαιώματα συγγραφέων, παρακαλούμε ενημερώστε μας για να τα αφαιρέσουμε. Επίσης σημειώνεται ότι οι απόψεις του ιστολόγιου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου. Για τα άρθρα που δημοσιεύονται εδώ, ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρουμε καθώς απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των συντακτών τους και δεν δεσμεύουν καθ’ οιονδήποτε τρόπο το ιστολόγιο.