ο Βάτραχος ή ο Βάθρακος [ονομασία παρά τοις αρχαίοις, εις την ιωνική διάλεκτο], του Όμηρου Ερμείδη the Frog or the Dagger [name from the ancient, in the Ionic dialect], by Homer Ermedy la rana o la daga [nombre de la antigua, en el dialecto jónico], de Homer Ermedy Лягушка или Кинжал [имя, несмотря на древние, на ионическом диалекте], Гомер Эрмеди

[ η φωτογραφία προέρχεται από την ιστοσελίδα της βικιπαίδειας : http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Caerulea3_crop.jpg ]

ο Βάτραχος ή ο Βάθρακος [ονομασία παρά τοις αρχαίοις, εις την ιωνική διάλεκτο] ή ο Βαθρακός [ιδιωματικός τύπος] ή ο Φρύνος [ονομασία παρά τοις αρχαίοις] ή η Φρύνη [ονομασία κατά τον Αριστοτέλη ] ή το Φρύνιον [ονομασία κατά τον Διοσκουρίδη] ή ο Βάθρακας [λαϊκή ονομασία] ή ο Κάρλακας [λαϊκή 

ονομασία στην Κέρκυρα] ή ο Μπάρθακος [λαϊκή ονομασία] ή ο Μπαρθακάς [λαϊκή ονομασία] ή ο Βατραχάς [λαϊκή ονομασία] ή ο Βρούχετος [ονομασία εις τα Κυπριακά έπη], ο Βρόταχος [ονομασία κατά τον Ξενοφάνη τον φιλόσοφο, ως ιωνική και κρητική διάλεκτο] ή ο Βράταχος [ονομασία κατά τον Ησίοδο ως αρχαιοτάτη διάλεκτο] ή η Rana [λατινική ονομασία][είδος εν Ελλάδι]

 Εις τον βάτραχο με την ονομασία Φρύνη αναφέρεται ο Αριστοτέλης στο βιβλίο του «Περί ζώων ιστορίαι» εις τον στίχο 4,5,7 και εις το 9,40,41 όπως επίσης εις το έργο του «Προβλήματα» εις τον στίχο 22 «μικρών βατράχων των φρυνοειδών», ο Αριστοφάνης στον έργο του «Εκκλησιάζουσες», στο 1101, ο Διοσκουρίδης στο 3,17, ο Πλούταρχος εις το έργο του «Ηθικά» και εις τον στίχο 537Α «γαλάς και κανθαρίδας ένιοι μισούσι, και φρύνους και όφεις ». ο Νίκανδρος ο επικός εις το έργο του «Αλεξιφόρμακα» εις τον στίχο 580 «ήν γε μεν εκ φρύνοια θερειομένου ποτόν ίσχης», ο Βάβριος ή Βαβρίας ο μυθογράφος εις το στίχο 24,4, στα Κύπρια έπη ονομάζεται : «βρούχετος», ο Ξενοφάνης ο φιλόσοφος τον αναφέρει ότι εις την ιωνική και κρητική διάλεκτο είναι : «βρόταχος», ο Ησίοδος μας δίδει μια αρχαία διάλεκτο όπου τον ονομάζει : «βράταχος», ο Βασίλειος ο Μέγας εκκλησιαστικός 2.9200 «επήγειρας ημίν σαύρας τε ξαι φρύνους» και ο Λουκιανός εις το έργο του Φιλοψευδής εις τον στίχο 12 «έχιδναι …και ακοντίαι φρύνοι τε και φύσαλοι». 

  Κατά την αρχαιότητα ήτο σύμβολο φλυαρίας και κουτσομπολιού, ενώ ο γυρίνος σύμβολο ηλιθιότητος, όπως μας αναφέρουν οι Πλάτων, Αριστοφάνης και Πλίνιος.

 Οι αρχαίοι ιατροί μεταχειρίζοντο τον βάτραχο ευρέως στην φαρμακολογία και την θεραπευτική : πρώτον ως αντιφάρμακο κατά του δαγκώματος από ερπετά έβραζαν αυτόν με έλαιο και άλλες ουσίες και τις έδιναν στους δαγκωμένους από ερπετά το ζωμό να τον πιούν. Δεύτερον δια επιθέματα κατά των ακατάσχετων αιμορραγιών καίοντας αυτόν και επιθέτοντας στον σημείο της αιμορραγίας και κατά των χρόνιων αποστημάτων. Τρίτον κατά των δερματικών και οφθαλμικών νοσημάτων αναμειγνύοντας με υγρή πίσσα καμμένους βάτραχους και άλειφαν τα μέρη που είχαν αλωπεκίαση ή στην τριχίαση των βλεφάρων αφού αφαιρούσαν τις κακώς φυόμενες τρίχες, επιστάζοντας εις τα καθαρισμένα μέρη αίμα βατράχων προς παρεμπόδιση νέας τριχοφυΐας. Και τέταρτον ως παυσίπονο κατά της οδονταλογίας ψήνοντας αυτούς με νερό και όξο και περιβρέχοντας τα δόντια που πονούσαν με τον ζωμό. Όπως επίσης συνιστούσε η ιατρική της δεκαετίας του 30 κατά των στηθικών νοσημάτων ζωμό βατράχου.   

  Οι πρώτοι χριστιανοί αναπαριστούσαν την Ανάσταση και το Πάσχα με έναν βάτραχο λόγω του πράσινου χρώματός του στην μέση λωτού. Ήτο είδωλο της αιρέσεως των εβιωνιτών. Σύμβολο ανδρογυνίας και αθανασίας για τους γνωστικούς. Στις λεκάνες όπου μπαίνει το αγίασμα υπήρχε ένας γλυπτός βάτραχος, που αναπαριστούσε τον εξορκισμένο στο νερό. Απ' αυτό έμεινε η φράση «βάτραχος του αγιάσματος», που κατέληξε να σημαίνει τον ακραίο θρησκόληπτο, που αγγίζει την αίρεση!

Εκ του άρθρου του λαογράφου Γιώργου Λεκάκη στην εφημερίδα Χρόνος στις 9-2-2010 http://www.xronos.gr/detail.php?ID=52707.

  Ο βάτραχος είναι γένος αμφιβίων της οικογενείας των βατραχιδών. Εις την πατρίδα μας τα περισσότερα διαδεδομένα είδη είναι ο βάτραχος ο κοινός και ο βάτραχος ο πράσινος. Το σώμα του είναι ωοειδές, κυρίως βραχύ, πολύ ευκίνητο, και πεπλατυσμένο εκ των άνω προς τα κάτω. Οι πόδες του είναι πλατείς και πεπιεσμένοι, από τους οποίους οι οπίσθιοι είναι μικρότεροι των προσθίων, και αυτό νδια να μπορούν να πηδούν ή να βαδίζουν. Η κεφαλή του είναι μεγάλη και εις το ανώτερο μέρος αυτής υπάρχουν οι οφθαλμοί του. Το στόμα του είναι βαθειά εσχισμένο και φέρει οδόντες , κυρίως εις το πρόσθιο τμήμα αυτού και προς την ρινική κοιλότητα. Ο γενικός χρωματισμός του είναι πρασινοελαιώδης ή πρασινόφαιος εις την ράχη, και υπόλευκος εις την κοιλία όπου και φέρει και μελανά στίγματα.

  Τα αρσενικά φέρουν δυο φωνητικές κύστες, οι οποίες ευρίσκονται εις το μέσο των βραγχίων όπου και ο ήχος μεταδίδεται δια μέσω των σχισμών των κυστών.

  Από τους περιεργότερες ιδιότητες των βατράχων είναι οι παραμορφώσεις και ο τρόπος αναπαραγωγής.  Η οχεία των βατράχων γίνεται ιδίως κατά το τέλος του χειμώνος ή κατά την αρχή της ανοίξεως. Κατά την περίοδο της οχείας παρατηρείται εις τα ζώα αυτά εξαιρετική κίνηση. Τα αρσενικά όταν πλησιάζει η εποχή της οχείας παρουσιάζουν μερικές μελανές ακροχορδόνες εις τα άκρα των προσθίων ποδιών τους, ενώ διογκούται η κοιλία του αρσενικού και του θηλυκού. Όπου εις τα μεν αρσενικά περιέχει άφθονο ημιυδαρές και υπόλευκο σπερματικό υγρό, εις δε τα θηλυκά περιέχει μελανά σπόρια τα οποία περιβάλλονται από μυκώδεις ουσίες. Όταν έλθει η κατάλληλος στιγμή ο αρσενικός επιβαίνει εις τα νώτα της θηλυκιάς και την περιβάλλει με τα δυο πρόσθια πόδια του, τα οποία και διασταυρώνει εις την κοιλιά της. Τόσο δε στερεά την κρατεί ώστε πολλές φορές η δύναμη των χεριών είναι τέτοια όπου κανείς δεν μπορεί να την αποσπάσει, ακόμη και αν υπάρχει κίνδυνος και θέλει να φύγει το θηλυκό δεν μπορεί. Εις την θέση αυτή μένουν δια 15- 20 ημέρες. 

  Ίσως η μανία αυτού του ζώου δια του έρωτος να μην υπάρχει σε άλλο ζώο. Κατά την ερωτική αυτή περίπτυξη το οπίσθιο μέρος του αρσενικού ευρίσκεται πάντοτε περισσότερο προς τα πρόσω τοποθετημένο από το αντίστοιχο σώμα του θηλυκού. Έτσι ο αρσενικός πιέζει με τους πόδες του την κοιλία της θηλυκού ώστε να διευκολύνει αυτήν εις την έξοδο των αυγών, τα οποία εξερχόμενα σχηματίζουν ευθεία. Αυτά πάντα εξέρχονται εντός των υδάτων, και τα οποία περιβάλλονται από μια ουσία γλυώδη η οποία τα συγκρατεί συγκολλημένα.  

  Μετά από κάποιες ημέρες τα αυγά εξέρχονται εις την επιφάνεια του ύδατος, όπου μετά από βραχύ διάστημα εκκολάπτονται. Έκαστη φωλιά περιέχει από 600-1200 αυγά. Αμέσως μετά την εκκόλαψή του το αυγό περιβάλλεται από γλυώδη υπόλευκο ουσία. Εάν ο καιρός είναι ευνοικός γίνεται ταχύτερο, επίσης ταχέως συντελείται και η πρώτη φάση των μεταμορφώσεων. Το νεογνό εις την αρχή έχει σχήμα σφαιρικό και το χρώμα του είναι μελανό. Με την πάροδο του χρόνου διογκούται και αναφαίνονται υποτυπωδώς μέλη του σώματός του. Μετά από κάποιες ημέρες αρχίζει να νήχεται, όπου το σώμα του γίνεται ωοειδές. Μετά από 15 ημέρες αναφαίνονται οι οφθαλμοί και υποτυπώδες οπίσθιοι πόδες, μετά από λίγες ημέρες οι πρόσθιοι πόδες και το ζώο αρχίζει να τρέφεται με διάφορα υδρόβια φυτά. Εις το στάδιο αυτό αναπνεύει με πνεύμονες και βράγχια, μετά από ένα χρονικό διάστημα τα βράγχια ατροφούν και αναπνεύει με τους πνεύμονες οι οποίοι έχουν λάβει την τέλεια ανάπτυξη. Συν τω χρόνω εξαφανίζεται η ουρά, αποπίπτει το ρύγχος και φαίνονται γυμνοί οι σιαγόνες του ανεπτυγμένοι.

  Οι βάτραχοι υφίσταται πλείστες μεταμορφώσεις κατά την διάρκεια του έτους.

  Η αλιεία των βατράχων γίνεται την νύκτα κυρίως δια δικτύων.     

  Η λαϊκή παράδοση λέει ότι η αγωνία φονευόμενου βάτραχου νομίζεται κατάρα προς αποτροπή θανατώσεως ζώου αβλαβούς. Πρέπει δε να προσέχει κάποιος μήπως και από αμέλεια πατήσει βάτραχο, το ψωμί του θα χαλάει. Εκ μεταφοράς του πράσινου χρώματος του βατράχου ο άρτος του θα ευρωτιά [θα μουχλιάζει]. Γι’ αυτό, για να αποφεύγεται ο θάνατος αβλαβούς ζώου, χρήσιμου για την υγεία των κατοίκων ελωδών περιοχών.

  Η λαϊκή μετεωρολογία μας αναφέρει ότι όταν λούζεται ο βάτραχος τότε θα βρέξει. Όταν την νύκτα κοάζει, τότε θα ρίξει πολύ βροχή. Όταν την νύκτα περπατήσει σε μέρη μακριά από το νερό τότε ο καιρός θα χαλάσει. Όταν εμφανιστεί στην δύση του ηλίου ή κοάζουν πολύ τότε θα βρέξει. Όταν οι δενδρόβιοι βάτραχοι κοάζουν ομαδικά τότε ο καιρός θα γίνει καλύτερος. Όταν από τον πάτο του νερού κοάζουν τότε θα βρέξει και θα έχει αέρα. Όταν βγουν από το νερό και πάνε προς τα χωράφια τότε έρθει καταιγίδα.  

Από το βιβλίο του συγγραφέως Ομήρου Ερμείδη «Η Μυθολογία και η λαϊκή παράδοση εις την Πανίδα της πατρίδος μας»

http://pirforosellin.blogspot.gr/  - Επιτρέπεται η αναδημοσίευση του περιεχομένου της ιστοσελίδας εφόσον αναφέρεται ευκρινώς η πηγή του και υπάρχει ενεργός σύνδεσμος(link ). Νόμος 2121/1993 και κανόνες Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα.61.

ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ

Ορισμένα αναρτώμενα από το διαδίκτυο κείμενα ή εικόνες (με σχετική σημείωση της πηγής), θεωρούμε ότι είναι δημόσια. Αν υπάρχουν δικαιώματα συγγραφέων, παρακαλούμε ενημερώστε μας για να τα αφαιρέσουμε. Επίσης σημειώνεται ότι οι απόψεις του ιστολόγιου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου. Για τα άρθρα που δημοσιεύονται εδώ, ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρουμε καθώς απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των συντακτών τους και δεν δεσμεύουν καθ’ οιονδήποτε τρόπο το ιστολόγιο.