Μαθήματα Ἀρχαίων Ἑλληνικῶν (2ον), τοῦ Φιλολόγου Μιχαὴλ Ἀλεξανδρῆ - Classes of Ancient Greek (2th), Philologist Michael Chr. Alexandri - there is a translator on the website - Classi del greco antico (2), filologo Michael Chr. Alexandris - c'è un traduttore sul sito web - Clases de griego antiguo (2), el filólogo Michael Chr. Alejandrita - hay un traductor en el sitio web

Μαθήματα Ἀρχαίων Ἑλληνικῶν (2ον), τοῦ Φιλολόγου Μιχαὴλ Ἀλεξανδρῆ

Μαθήματα Ἀρχαίων Ἑλληνικῶν

Ἡ δασεῖα καί ἡ ψιλή εἶναι τά δύο πνεύματα τῆς γλώσσης μας καί μπαίνουν ἐπάνω ἀπό τά φωνήεντα, μέ τά ὁποῖα ξεκινοῦν οἱ λέξεις. Ὃσο γιά τά σύμφωνα, δασεῖα ἒπαιρνε μόνον τό ρ -> ῥ.

Ὃσες λέξεις ἀρχίζουν μέ Ὓψιλον δασύνονται.

Στό τέλος τῆς σελίδος παρατίθεται πίναξ ὃλων τῶν δασυνομένων λέξεων.

Ἑνας τρόπος νά καταλάβετε ἂν μία λέξις παίρνη δασεῖα, εἶναι νά ἐλέγξετε ἂν ἡ ἀντίστοιχη λέξις στά ἀγγλικά ἢ ὃποια ἂλλη λατινογενῆ γλῶσσα (δηλαδή ἑλληνογενῆ, ἀφοῦ τό λατινικόν ἀλφάβητον εἶναι τό χαλκιδικό) ἀρχίζει μέ H.

Π.χ. ἁρμονία -> harmony, Ἑλένη -> Helen, Ἑλλάς -> Hellas, ἱστορία -> History κλπ. Ἐπίσης ἡ λέξις ΄Ἃγιος΄ πού δασύνεται, ἒγινε ἀπό τούς ἀνατολίτες ΧΑΤΖΗΣ, τρέποντας τήν δασεῖα σέ «χ» καί τό «γ» σέ βαρβαρικόν «ΤΖ».

Ἀλλά καί στήν γλῶσσα μας ἡ δασεῖα πολλές φορές τρέπεται σέ «σ».

Ἀπό τό ὂνομα Ἑλένη πού θά πῆ «φωτεινή, λαμπάδα» προέρχεται τό ὂνομα Σελήνη, μέ τήν ἲδια ἒννοια.

Ἡ ρίζα -Ἑλ- ὑποδηλώνει πάντοτε φῶς. Ἒτσι Ἑλ-λάς σημαίνει φωτεινή (ἑλ) πέτρα (λᾶς -> λατ-ομεῖο). Ἐπίσης τό σέλ-ας (ἀπό τήν ρίζα –ἑλ-) σημαίνει φῶς (Βόρειον σέλας). Προσέξτε στό Σέλας ὃτι τό Σ ἦταν ἡ δασεῖα.

Γι αὐτό ἡ λέξις Ἣλιος δασύνεται, ἐπειδή εἶναι ἀπό τό ἲδιο θέμα «Ἑλ» πού γίνεται «Ἡλ» καί οἱ ξένοι λένε solar, soleil κλπ., τρέποντας τήν δασεῑα τοῦ Ἡλίου σέ S.

Στίς σύνθετες λέξεις τώρα, ὃταν ἡ δεύτερη λέξις εἶναι δασυνομένη, τό τελευταῖο σύμφωνο τοῦ θέματος τῆς πρώτης (πού συνήθως εἶναι πρόθεσις, θά τίς κάνουμε ἀργότερα) ὃταν εἶναι ψιλό κολλάει δασύτητα. Πέφτοντας ἐπάνω στήν δασεῖα, ὡς μουσική νότα, τρέπεται ἀπό ψιλό σέ δασύ. Κυττᾶξτε τόν χθεσινό μας πίνακα μέ τά σύμφωνα. Τό «κ» θά τραπῆ σέ «χ», τό «π» σέ «φ», καί τό «τ» σέ «θ».

Κ -> χ

Π -> φ

Τ -> θ

Παραδείγματα:

Καχεξία: Ἡ κακή Ἓξις ( σημαίνει κατάστασις) τοῦ σώματος. Ἀντί λοιπόν γιά κακεξία, λόγῳ τῆς δασείας γίνεται καχεξία! (Οἱ λατῖνοι ἂκουγαν τούς Ἓλληνες ἰατρούς νά λένε :τό σῶμα αὐτό εἶναι καλῆς ἓξεως, κακῆς ἓξεως, τί ἓξεως εἶναι τό σῶμα;;; καί ἀπεκάλεσαν τό φῦλον (ἂρρεν καί θῆλυ) SEX, ἀπό τήν δασυνομένη Ἓξι, τρέποντας τήν δασεῖα σέ S).

Ὑφήλιος : ὑπό τόν δασυνόμενο Ἣλιο, δηλαδή Ὑπό + Ἣλιος. Τό π τῆς προθέσεως τρέπεται σέ φ. Γι αὐτό δέν λέμε Ὑπ-ήλιος, ἀλλά ὑφ-ήλιος.

Ἒφηβος : ἐπί +Ἣβη (θεά τῆς νεότητος). Τό π τῆς προθέσεως ἐπ-ί, τρέπεται σέ φ. Ἒτσι λέμε ἒφηβος καί ὂχι ἒπηβος.

Πρωθιέρεια : πρώτη ἱέρεια. Τό ΄τ΄ τῆς πρώτ-ης πέφτει στό δασυνόμενο ΄Ἱ΄ τῆς δευτέρας λέξεως καί τρέπεται σέ θ. Γι αὐτό πρωθιέρεια καί ὂχι πρωτιέρεια.

Αὒριο οἱ τόνοι, γιατί δέν θέλω νά σᾶς φορτώσω. Μελετῆστε αὐτά τά λίγα, καί αὒριο προχωροῦμε στόν τονισμό. 

Χρύσα Λίνδου

Πηγή : http://filonoi.gr/2014/09/07/f-mathhmata-arxaion-ellhnikon-2on/  

http://pirforosellin.blogspot.gr/  - Επιτρέπεται η αναδημοσίευση του περιεχομένου της ιστοσελίδας εφόσον αναφέρεται ευκρινώς η πηγή του και υπάρχει ενεργός σύνδεσμος(link ). Νόμος 2121/1993 και κανόνες Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα.

ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ

Ορισμένα αναρτώμενα από το διαδίκτυο κείμενα ή εικόνες (με σχετική σημείωση της πηγής), θεωρούμε ότι είναι δημόσια. Αν υπάρχουν δικαιώματα συγγραφέων, παρακαλούμε ενημερώστε μας για να τα αφαιρέσουμε. Επίσης σημειώνεται ότι οι απόψεις του ιστολόγιου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου. Για τα άρθρα που δημοσιεύονται εδώ, ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρουμε καθώς απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των συντακτών τους και δεν δεσμεύουν καθ’ οιονδήποτε τρόπο το ιστολόγιο.