Σάββατο 27 Δεκεμβρίου 2014

Με την γλώσσα της φωτογραφίας γυρνώντας την Ελλάδα - του φωτογράφου Τάκη Τλούπα




Το γεφύρι της Πόρτας Τρικάλων, 1962.


Από τους σημαντικότερους Ελληνες φωτογράφους και με δυναμική παρουσία 50 χρόνων στο χώρο της φωτογραφίας, ο Τάκης Τλούπας ανήκει στους δημιουργούς εκείνους που σέβονται το αισθητικό και πνευματικό επίπεδο του κοινού τους.

Γνώστης του φωτός και της θεσσαλικής γης, έχει καταγράψει, με τον δικό του μοναδικό τρόπο, σκηνές από την καθημερινή ζωή της Λάρισας, πρωινά στην κεντρική πλατεία, το παζάρι, ανθρώπους και ζώα σ' εμπορικές συναλλαγές, παλιές αποθήκες, τον σιδηροδρομικό σταθμό, το ρολόι, εκκλησίες, μνημεία, αρχαιολογικούς χώρους, το ποτάμι, γαλατάδες από τα γύρω χωριά που πάνε στην πόλη για να πουλήσουν το γάλα τους, ψαράδες του Πηνειού και της Κάρλας με τις ξύλινες χειροποίητες βάρκες τους, αγροτικές σκηνές, νομάδες-κτηνοτρόφους, πεταλωτές, σαμαράδες, καροποιούς. Απλά, ανθρώπινα, ζεστά, έχει καταγράψει τη φυσιογνωμία της λαρισινής κοινωνίας, τις διαδοχικές αλλαγές του φυσικού και του ανθρώπινου τοπίου του θεσσαλικού κάμπου, τις ομορφιές του Ολύμπου και του Πηνειού.



Η πλούσια αυτή θεματογραφία του δίνει τη δυνατότητα να μπορέσει να πλησιάσει κανείς καλύτερα εποχές που έφυγαν και μέρη που χάθηκαν οριστικά.



Τρυφερότητα



Ο Τλούπας, με το σίγουρο δημιουργικό του ένστικτο και με αξιοζήλευτη συνέπεια, κατόρθωσε ν' αποτυπώσει, με ένα μοναδικό λυρισμό και τρυφερότητα, εποχές, τοπία, πρόσωπα και να διασώσει όλα εκείνα που ο χρόνος και ο πολιτισμός θα σάρωναν, μ' ένα ραγδαίο ρυθμό, σε λίγο. Χρόνια ολόκληρα περπατά σπιθαμή προς σπιθαμή τη θεσσαλική γη και καταγράφει με τον φακό του κάθε τι που τον εντυπωσιάζει και ερεθίζει το φωτογραφικό του αισθητήριο, με αποτέλεσμα τη δημιουργία ενός αρχείου μοναδικής λαογραφικής κληρονομιάς.


Πηνειός. Τα Τέμπη. 1955.



Με την ερμηνευτική δύναμη του φακού του σκιαγραφεί τη ζωή και τις ασχολίες των κατοίκων της υπαίθρου, τα ήθη και τα έθιμα τους, τη νομαδική ζωή των Βλάχων και των Σαρακατσαναίων· αποδίδει με δυναμική λιτότητα το θεσσαλικό τοπίο και τις αρχαιότητες του. Εποχές, τοπία και άνθρωποι παρελαύνουν, σε διαδοχικές εναλλαγές, σαν ένας διαρκής κυματισμός μέσα από το έργο του.



Η καλλιτεχνική δημιουργία του φωτογράφου δεν περιορίζεται μόνο στην επιφανειακή απεικόνιση, αλλά προχωρεί βαθύτερα. Μ' ένα σίγουρο φωτογραφικό ένστικτο προχωρεί τις ασταμάτητες αναζητήσεις του σε ολοένα υψηλότερα επίπεδα δημιουργίας. Τα θέματά του γνήσια και δυνατά -μαρτυρίες ενός πολιτισμού ο οποίος δεν υπάρχει πια- διακρίνονται για την εκφραστική τους δομή και τη μορφολογική τους λιτότητα. Τα αγωνιώδη προσωπικά βιώματα και οι αναζητήσεις του φέρνουν τον θεατή αντιμέτωπο στα τόσο άμεσα εικονιζόμενα θέματα του. Κάνουν την επικοινωνία πιο ουσιαστική, καθώς το βλέμμα δεν σταματάει στην επιφάνεια του χαρτιού, αλλά καρφώνεται στο βάθος της φωτογραφίας.



Ντοκουμέντα



Ο Τλούπας διάλεξε τη γλώσσα της φωτογραφίας για να εκφράσει τον πλούσιο εσωτερικό του κόσμο και από πολύ νέος έδωσε δείγματα του εξαιρετικού του ταλέντου. Για περισσότερα από 50 χρόνια δημιουργεί ασταμάτητα. Είναι ένας σεμνός καλλιτέχνης, που με το έργο του διαμόρφωσε το πρόσωπο της μεταπολεμικής φωτογραφίας στην Ελλάδα. Ευαίσθητος, υπακούοντας όμως σε μια δική του εσωτερική παρόρμηση, παίρνει ό,τι του χρειάζεται, για να δώσει ένα προσωπικό ύφος στις φωτογραφικές του καταγραφές και να εκφραστεί μέσα από αυτές. Παντού είναι διάχυτη η έντονη διάθεση για ποιότητα. Κάθε εικόνα και ένα καλλιτέχνημα φωτογραφικής γραφής. Κάθε εικόνα και ένα ντοκουμέντο.



Το τεράστιο φωτογραφικό του αρχείο, πέρα από την αναμφισβήτητη καλλιτεχνική του αξία, έχει και μεγάλη ιστορική αξία και αποτελεί έναν ανεκτίμητο λαογραφικό θησαυρό για τις επερχόμενες γενιές. Ο Αλκής Ξανθάκης, στο βιβλίο του «Ιστορία της Ελληνικής Φωτογραφίας, 1839-1960», γράφει: «Η αγάπη του Τλούπα για τον ελληνικό χώρο, τον οδηγεί στο να σχηματίσει ένα μεγάλο φωτογραφικό αρχείο από τη Θεσσαλία. Οι άνθρωποι και η ύπαιθρος δένουν αρμονικά στις συνθέσεις του, που χαρακτηρίζονται από τεχνική τελειότητα, πρωτοτυπία και μεγάλη ευαισθησία. Απλά και καθημερινά θέματα παίρνουν μια άλλη διάσταση και σημασία μέσα από τον φακό του Τλούπα».



«Ποιητής»



Ο Τλούπας, με την ευαισθησία, την ανθρώπινη ζεστασιά και την τεχνική του κατάρτιση, έχει πετύχει να δώσει σε απλά και καθημερινά θέματα μια πραγματικά ποιητική μεταμόρφωση και μια λυρική διάσταση. Δίκαια, λοιπόν, θεωρείται ο «ποιητής» της ελληνικής φωτογραφίας. Η υψηλή ποιότητα της δουλειάς του, ο πλούτος των τονικών διαβαθμίσεων, το βαθύ συναίσθημα που εκφράζουν τα έργα του και γενικά η προσφορά του στη διατήρηση της λαογραφικής παράδοσης, προσδίδουν στις φωτογραφίες του μια απροσδιόριστη μαγεία και διαχρονικότητα.



Ο Τάκης Τλούπας ανήκει στην κατηγορία των δημιουργών που δεν κοιτάς τα έργα τους μια φορά και ύστερα τους ξεχνάς. Κάθε φορά που ξαναγυρίζεις σ' αυτούς, πάντα τους βρίσκεις και καλύτερους.



Κατερίνα Πετρίδου

Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

Δημοσιεύτηκε από τον χρήστη
ΠΗΓΗ =  http://anemourion.blogspot.gr/2014/12/50.html

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου