Το ιερό φυτό της νύμφης Βαλανίδος και των Δρυΐδων Γαλατών μέσα από την μυθολογία και την λαογραφία, του Όμηρου Ερμείδη - La pianta sacra della ninfa Valanidos e dei Dryys Galati attraverso la mitologia e il folklore di Omero Ermeidis

[η φωτογραφία προέρχεται από την ακόλουθο ιστοσελίδα : www.votana.eu]

  Το Γκύ [λαϊκή ονομασία] ή το Γκί [λαϊκή ονομασία] ή η Ιξιά [λαϊκή ονομασία] 


ή ο Ιξός ή η Κορδίς η μύξα [είδος 1ον εν Ελλάδι] η Ιξία η λευκή [ονομασία παρ’ αρχαίοις] ή ο Ιξίας [ονομασία παρ’ αρχαίοις] ή το Βίσκο το λευκό [λαϊκή ονομασία] ή το Βρυ [λαϊκή ονομασία] ή το Ελάτινο [λαϊκή ονομασία] ή το Μέλα [λαϊκή ονομασία] ή ο Μελιός [λαϊκή ονομασία] ή ο Μελάς [λαϊκή ονομασία] ή η Ιξιά [λαϊκή ονομασία] ή το Άγιο δένδρο [λαϊκή ονομασία] [είδος 2ον εν Ελλάδι]

  Αναφέρεται από τον Θεόφραστο στο έργο του «Φυσική ιστορία» εις το ..,..,...

 Ο Θεόφραστος όπως και ο Πλίνιος το θεωρούν θεραπευτικό φυτό. Ο ιξός ανήκει στην οικογένεια των Βισκοειδών [Viscaceae], είναι ημι- παρασιτικό φυτό που αναπτύσσεται στα κλαδιά κάποιων φυλλοβόλων ή και κωνοφόρων δέντρων.

  Τα κλαδιά του έχουν μήκος 30 - 100 εκατοστά με διχοτομημένες διακλαδώσεις, τα άνθη του είναι δυσδιάκριτα κιτρινοπράσινα και ο καρπός του είναι λευκός ή κίτρινος.

  Οι περισσότεροι από εμάς γνωρίζουμε μονάχα πως για να έχουμε μια χρονιά ευημερίας και ευτυχίας με την οικογένειά μας και τους αγαπημένους μας, αρκεί να ανταλλάξουμε μαζί του φιλιά κάτω από ένα κλαδί γκύ την παραμονή της Πρωτοχρονιάς.

  Ένας παλαιός χριστιανικός μύθος λέγει ότι το γκύ φύτρωσε για πρώτη φορά στις πατημασιές του Χριστού όταν βάδιζε στη γη και τα αγκαθωτά φύλλα του αλλά και οι κόκκινοι καρποί του συμβολίζουν τα μαρτύρια του Σωτήρα και τις σταγόνες από το αίμα του, λόγος για τον οποίο το γκι λέγεται και «αγκάθι του Χριστού»[οι Έλληνες για αγκάθι του Χριστού έχουμε άλλο, εκείνο το οποίο θεωρείται ότι του έβαλαν στο κεφάλι πριν τον σταυρώσουν] σε πολλές χώρες της Βορείου Ευρώπης ως επί το πλείστον καθολικές και όχι ορθόδοξες χριστιανικές.

  Πιθανότατα, η σχέση με αυτούς τους μύθους ήτο ο λόγος που το γκι ονομάστηκε και «Άγιο Δέντρο», όπως αναφέρεται από τους παλαιούς συγγραφείς.

      Η ελληνική του ονομασία είναι ιξός, είναι μία από τις χριστιανικές παραδόσεις, που και αυτή είναι ειδωλολατρικής προελεύσεως, γι αυτό δεν έχει κανένα χριστιανικό συμβολισμό. Έλκει την καταγωγή του από τις παγανιστικές τελετές.

  Λέγεται ότι οι χριστουγεννιάτικες διακοσμήσεις προέρχονται από ένα έθιμο των Ρωμαίων, οι οποίοι συνήθιζαν να στέλνουν κλαδιά δέντρων μαζί με άλλα δώρα στους φίλους τους, κατά τη διάρκεια του εορτασμού των Σατουρναλίων – Saturnalia όπου Saturn= ο Κρόνος, δηλαδή εορτή του Κρόνου. Προς ανάμνηση της εποχής Του, όπου οι άνθρωποι δεν αρρώσταιναν, είχαν από όλα τα αγαθά και ήτο ευτυχισμένοι.

  Διακοσμούσαν τα σπίτια τους με κλαδιά γκύ, αρχίζοντας μια εβδομάδα πριν τα Χριστούγεννα. Το έθιμο αυτό υιοθετήθηκε και από τους πρώτους χριστιανούς. Επίσης πίστευαν ότι το φιλί κάτω από το γκύ προήγε τη γονιμότητα.

 Οι Κέλτες πίστευαν ότι ο ιξός είχε μαγικές ιδιότητες και τον χρησιμοποιούσαν ως αντίδοτο του δηλητηρίου, ενώ θεωρείτο ιερό φυτό και μάλιστα χρησιμοποιείτο στις τελετές των Δρυίδων.

  Η εκκλησία απαγόρευσε το έθιμο αυτό λόγω της σχέσεώς του με την παλαιά θρησκεία δια νόμου.

  Ο Πλίνιος αναφέρει ότι αν το γκι φυτευτεί πλησίον μίας οικίας ή αγροκτήματος, διώχνει μακριά το δηλητήριο, το προστατεύει από τους κεραυνούς και τη μαγεία, ενώ τα λουλούδια του κάνουν το νερό να παγώνει. Ακόμα δε άμα κάποιος πετάξει κομμάτι ξύλου από τον κορμό του σε οποιοδήποτε ζώο, είτε το «κτυπήσει» είτε πέσει δίπλα του χωρίς να το αγγίξει, έχει την ιδιότητα να κάνει τα ζώα να γυρίζουν πίσω και να ξαπλώνουν δίπλα σε αυτόν που το πέταξε.

  Η προέλευση των διακοσμήσεων με το συγκεκριμένο φυτό συνδέεται με τους Δρυΐδες, οι οποίοι διακοσμούσαν τις καλύβες τους με αειθαλή δέντρα κατά τη διάρκεια του χειμώνος, για να τα χρησιμοποιούν τα πνεύματα του δάσους ως κατοικία τους. Από αυτούς το πήραν οι Ρωμαίοι.

  Σε πολλά εκκλησιαστικά ημερολόγια θα βρούμε την παραμονή των Χριστουγέννων να αναφέρεται ως η ημέρα που οι εκκλησίες είναι δαφνοστόλιστες και το έθιμο του στολισμού με γκι είναι ριζωμένο το ίδιο βαθιά στη σύγχρονη εποχή όπως και στις παλαιές θρησκείες [ειδωλολάτρες] ή τους πρώτους Χριστιανούς.

  Η γοητεία και το μυστήριο του φυτού αυτού είναι ο τρόπος πολλαπλασιασμού του.

 Οι καρποί του, που ομοιάζουν με κερασάκια, τρώγονται από τα πουλιά και οι σπόροι τους μπορούν να γονιμοποιηθούν μόνο αφού περάσουν από το πεπτικό σύστημα των πουλιών.

   Το έθιμο του φιλιού πρέπει να προέρχεται από τον ακόλουθο μύθο των Σκανδιναβών.

  Εις την σκανδιναβική μυθολογία η θεά της αγάπης ήτο η Frigga. Ο υιός της Frigga, ο Balder δεν μπορούσε να πληγωθεί - σκοτωθεί από τίποτα πάνω ή κάτω από τη γη.

  Ένας εχθρός, όμως του Balder, ο Loki, θεός του κακού, ήξερε πως μόνο ένα φυτό δεν φυτρώνει ούτε πάνω ούτε κάτω στη γη και αυτό ήτο το γκι, που φυτρώνει μόνο επάνω εις τον κορμό της μηλιάς και της βελανιδιάς.

  Έφτιαξε, λοιπόν, ένα βέλος από γκι και με αυτό σκότωσε τον Balder. Για τρεις μέρες, όλα τα στοιχεία του σύμπαντος προσπαθούσαν να επαναφέρουν τον Balder στη ζωή. Τελικά, η μητέρα του η Frigga κατάφερε να τον επαναφέρει. Με τα δάκρυα που έχυσε πάνω εις το υιό της τον σκοτωμένο, αυτά μεταμορφώθηκαν σε κόκκινους καρπούς πάνω στο γκι και του έδωσαν πάλι την ζωή.

  Από τη χαρά της η μητέρα του η Frigga φιλούσε όποιον πέρναγε κάτω από το φυτό. [http://www……………………………………….19485 από το μέλος ……θ]

  Είναι φυτό της οικογενείας των τραχυφυλλοειδών. Το γένος περιλαμβάνει θάμνους ή δένδρα αειθαλή, άλλα είναι δασικά και άλλα καλλιεργούμενα από τον άνθρωπο.

  Από τα 200 είδη το γνωστότερο είναι η κορδία η μύξα όπου υπάρχει σε πολλά νησιά μας με την ονομασία ιξός.

  Οι καρποί αυτού είναι ρώγες χρώματος κιτρίνου, το σαρκώδες τμήμα του καρπού είναι ιξώδες, το οποίο αναμεμειγμένο με μέλι παρέχει τον ιξό.

  Με τον οποίο παρασκευάζονται οι ιξόβεργες ή ξόβεργες, οι οποίες χρησιμοποιούνται προς θήρα των μικρών πτηνών.

  Το βίσκο το λευκό εις γνωστό στην πατρίδα μας με την ονομασία : το βρυ, το ελάτινο, το μέλα, ο μελιός, ο μελάς, ο ιξός, η ιξιά κ.π. άλλες. Το βίσκο το λευκό είναι δενδρίλιο που ζει παρασιτικά σε διάφορα είδη δένδρων.

  Τα πολυπληθή κλαδιά του είναι τριχότομα, κυλινδρικά, πολυαρθρωτά και αποτελούν εις το σύνολό τους σφαιροειδή θύσανο, ο οποίος φθάνει το ύψος των 40-50 εκατοστά.

  Τα φύλλα του είναι αντίθετα, παχειά, σαρκώδη, δερματώδους συστάσεως, πρασινουποκίτρινα, επιμήκη και φέρουν 5ή 6 εμφανείς ραβδώσεις. Τα άνθη του έχουν χρώμα πρασινουποκίτρινο και είναι μικρά.

  Τα άνθη είναι μονογενή, μονόϊκα ή δίοικα, και αναφαίνονται κατά το τέλος του χειμώνος ή την αρχή της ανοίξεως.

  Οι καρποί του είναι σαρκώδης, λευκοί, διαφανείς, μικρότατοι με ιξώδες περικάρπιο.

  Οι καρποί του είναι δριμείς και πικροί, οι οποίοι περικλείουν μια ιξώδη ουσία, τον ιξό. Το βίσκο, που παρασιτά επί της δρυός, ήτο ιερό φυτό δια τους δρυΐδες Γαλάτες και κατά την εποχή της συγκομιδής του, εις τις αρχές του νέου έτους, τελούσαν εορτές προς τιμή του.

 Στην Ελλάδα ήτο ιερό φυτό της νύμφης Βαλανίδος (βλέπε και βελανιδιά). Από την αρχαιότητα εθεωρείτο θεραπευτικό φυτό και αυτό το αναφέρουν και ο Θεόφραστος και ο Πλίνιος.

  Ακόμη και τώρα το αφέψημα του χρησιμοποιείται κατά του κοκίτη, κατά της αρτηριακής πιέσεως και εξωτερικά κατά των ρευματικών ενοχλήσεων.

  Στην Ελλάδα ο Ιξός αποτελούσε τροφή για τα ζώα ιδίως τους χειμερινούς μήνες που η τροφή ήταν σπάνια. Αυξάνει μάλιστα τη παραγωγή γάλατος στα αιγοπρόβατα χωρίς κόστος, ενώ ακόμα και σήμερα στις πλαγιές του Ταϋγέτου οι τσοπάνηδες συλλέγουν το πολύτιμο φυτό που παρέχει η φύση.

Λείψανα [φύλλα] βίσκου απολιθωμένα ευρέθησαν εντός στρωμάτων της μειοκαίνου και της πλειοκαίνου υποπεριόδου του καινοζωϊκού αιώνος.

 Η βιβλιογραφία αποκρύπτεται μέχρι κυκλοφορίας του βιβλίου, επειδή αναπαράχθηκαν άρθρα του συγγραφέως άνευ αναφοράς του ονόματός του, της ιστοσελίδος αλλά και του βιβλίου μέρος α που αναφέρεται κάτωθι.

Απόσπασμα από το βιβλίο του συγγραφέως Ομήρου Ερμείδη με τον τίτλο «Η Μυθολογία και η λαϊκή παράδοση εις την χλωρίδα της πατρίδος μας» υπό έκδοσιν

http://pirforosellin.blogspot.gr/ - Επιτρέπεται η αναδημοσίευση του περιεχομένου της ιστοσελίδας εφόσον αναφέρεται ευκρινώς η πηγή του και υπάρχει ενεργός σύνδεσμος(link ). Νόμος 2121/1993 και κανόνες Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα.297.322.