Ελληνικές
Παροιμίες (μέρος 4ον)
Εγώ
Άμα πεθάνω εγώ, φούρνος να μην καπνίσει.
Όξω απ’ τη μανίκα μου κι ας είναι κι η
μανίτσα μου.
Σ’ αυτόν τον τόπο τον στραβό, άλλος δεν
ήταν κι ήρθα εγώ.
Πρόσωπο
Το πρόσωπο είναι σπαθί.
Χαρακτήρας
Άμα το ‘χει η κούτρα σου να κατεβάζει
ψείρες...
Όπου είν’ ο γέρος κουζουλός από τα νιάτα το
‘χει.
Μάτια
Το γινάτι βγάζει μάτι.
Το μάτι σπάει την πέτρα.
Μάτια λαίμαργα, ψυχή χαμένη.
Το μάτι δειλό μα το χέρι τολμηρό.
Φάτε μάτια ψάρια και κοιλιά περίδρομο.
Κάλλιο να σου βγει το μάτι παρά το όνομα.
Σε όλα υπάρχει νόμος, στα μάτια όχι όμως.
Το ένα μάτι στο γιαχνί και τ’ άλλο στο
πιλάφι.
Μάτια που δεν βλέπονται, γρήγορα
λησμονιούνται.
Για σένα μαυρομάτα μου έβγαλα εγώ τα μάτια
μου.
Άλλα τα μάτια του λαγού κι άλλα της
κουκουβάγιας.
Νους
Άσκεφτος ο νους, διπλός ο κόπος.
Αν δε δουλεύει το μυαλό, τα χέρια δε
δικάνε.
Το μυαλό το σπείρανε κι όσοι προλάβαν
πήρανε.
Καλά είναι τα γράμματα, μα να ‘χει νου και
γνώση.
Όνομα
Όχι Γιάννης, Γιαννάκης.
Όπου Γιάννης και μάλαμα.
Άλλος έχει τ’ όνομα κι άλλος τη χάρη.
Σπίτι χωρίς Γιάννη, προκοπή δεν κάνει.
Ακόμα δεν τον είδαμε και Γιάννη τον
εβγάλαμε.
Στάση & Νοοτροπία
Χαρά σ’ εκείνον που γελά, με τα παθήματά
του, που κάνει γλέντι τον καημό, χορό τα βήματά του.
Απόψεις & Γνώμες
Oι πολλές γνώμες βουλιάζουν το καράβι.
Άλλος το μακρύ του κι άλλος το κοντό του.
Στο μπόι σου βρίσκεις, στη γνώμη σου δε
βρίσκεις.
Με ένα κώλο γερνάει κανείς, με μια γνώμη
δεν γερνάει.
Την ξένη γνώμη αγροίκα την και τη δική σου
κράτει, κι εκείνην όπου σε ωφελεί, με δαύτηνε περπάτει.
Πεποιθήσεις
Ο λύκος κι αν εγέρασε κι άσπρισε το μαλλί
του, ούτε τη γνώμη άλλαξε ούτε την κεφαλή του.
Καταγωγή
Το σόι σώζεται.
Το μήλο κάτω απ’ τη μηλιά θα πέσει.
Πάρε σκυλί από μαντρί, γυναίκα από σόι.
Η αλεπού και το παιδί της, ένα τομάρι
έχουνε.
Κατά μάνα κατά κύρη, κατά γιος και
θυγατέρα.
Οι κάμποι τρέφουν άλογα και τα βουνά
λεβέντες.
Ζαβός ζαβή παντρεύτηκε, ζαβά παιδιά θα
κάνουν.
Το αίμα νερό δεν γίνεται [και άμα γενεί δεν πίνεται].
Από αγκάθι βγαίνει ρόδο κι από ρόδο βγαίνει αγκάθι.
Από κει που πήδησε
η κατσίκα θα περάσει και το κατσικάκι.
Αδύνατο `ναι να γενεί χοίρου μαλλί μετάξι
και του χωριάτη το παιδί να ‘χει αρχοντιά και τάξη.
Μη μου πολυψηλώνεσαι γιατί ψηλός δεν είσαι,
και το χωριό σου είναι κοντά, και ξέρω τίνος είσαι.
Νοσταλγία
Η γριά όταν χαιρότανε, τα νιάτα της
θυμότανε.
Όποιος γεννηθεί στη φυλακή, τη φυλακή
θυμάται.
Μνήμη
Κάθε κακό θυμίζεται, κάθε καλό ξεχνιέται.
Γλυκό είν’ το γάλα έλεγε ο πάππος μου που
το ‘λεγε μια θεια του.
Λήθη
Πάντα ξεχνά η πεθερά πως ήτονε και νύφη.
Μάτια που δεν βλέπονται, γρήγορα
λησμονιούνται.
Όσοι πίνουν και μεθούνε λησμονούν όσα
χρωστούνε.
Γέλιο
Η πορδού είναι γελού.
Γελά ο τρελός στ’ αγέλαστα.
Γέλιο άσκοπο, μυαλό άσκεφτο.
Γέλασε και το παρδαλό κατσίκι.
Γελά που κλάνει μα δεν του πιάνει.
Το γέλιο, είναι του τρελού ο λόξυγκας.
Εγώ γελώ με δώδεκα, και δεκατρείς μ’ εμένα.
Είναι κι άσπρα γέλια, είναι και μαύρα
γέλια.
Εγελούσανε με μένα κι έσκασα κι εγώ στα
γέλια.
Όταν γελάς μη σκέφτεσαι, μα όταν κλαις το
ίδιο.
Τα γέλια τ’ ασταμάτητα, μυαλά
κουρκουτιασμένα.
Αν δεν γελάσεις το πρωί, μην καρτερείς το
βράδυ.
Όποιος γελάει την Παρασκευή, κλαίει το
Σαββάτο.
Δυο γελάν, κάτι ξέρουν. Ένας γελάει, τρελός
είναι.
Αν γελάς όταν σε δέρνουν, δεν θα σε
ξαναδείρουν.
Ας πηδάμε κι ας γελάμε για να λεν πως δεν
πεινάμε.
Απ’ τα πολλά τα γέλια, τον καταλαβαίνεις
τον τρελό.
Ο Οκτώβρης θέλει γέλια, γιατί ανοίγουν τα
βαρέλια.
Γέλιο χαρά που μου ‘φερες και λύπη που μου
πήρες.
Άσπρα γέλια των χειλιώνε, μαύρα γέλια των
καρδιώνε.
Όποιος γελάει με τον άλλον, γελάει με τα
μούτρα του.
Ο γνωστικός θυμάται και γελά, ο τρελός
βλέπει και γελά.
Μ’ έκαμες κι εγέλασα, κι ήταν κι ο άντρας
μου άρρωστος.
Καλύτερα καλύβα όπου γελούν, παρά παλάτι
όπου κλαίνε.
Χαρά σ’ εκείνον που γελά, με τα παθήματά
του, που κάνει γλέντι τον καημό, χορό τα βήματά του.
Χαμόγελο
Άμα ξαναγίνω νύφη, ξέρω να χαμογελώ.
Μυρωδιές & Αρώματα
Πέρσι
έκλασε, φέτος βρόμισε.
Το ψάρι βρομάει απ’ το κεφάλι.
Ο πρωτομυριστής και πρωτοκλαστής.
Όταν ανακατεύεις τα σκατά, βρομάνε.
Καθενός η πορδή, μόσχος του μυρίζει.
Βασιλικός κι αν μαραθεί, τη μυρωδιά την
έχει.
Όποιος κεντάει το γάιδαρο, μυρίζεται τις
πορδές του.
Όποιος περπατεί μυρίζει κι όποιος κάθεται
βρωμίζει.
Ρούχα
Τα ράσα δεν κάνουν τον παπά.
Φύλαγε τα ρούχα σου να έχεις τα μισά.
Ή μίλαε όπως φορείς ή φόραε όπως μιλείς.
Τα δανεικά τα ρούχα ζεστασιά δεν σου
κρατούν.
Άλλαξε ο Μανωλιός, έβαλε τα ρούχα του
αλλιώς.
Καλά είν’ τα φαρδομάνικα, μα είν’ για
δεσποτάδες.
Εξωτερική Εμφάνιση
Μαγκιά, κλανιά και κώλος φινιστρίνι.
Από ‘ξω κούκλα κι από μέσα πανούκλα.
Μικρός στο μάτι, μεγάλος στο κρεβάτι.
Άνθρωπο βλέπεις, καρδιά δεν γνωρίζεις.
Άντρας χωρίς μουστάκι, αυγό χωρίς αλάτι.
Κοντή γυναίκα πέρδικα, ψηλή καρακαηδόνα.
Άντρας ο καλύτερος τσάχειλας και μύταρος.
Ο κουζουλός ο γάιδαρος, πάντα πουλάρι
δείχνει.
Η αρρώστια και η αρχοντιά φαίνονται από
μακριά.
Κι αν στόλισες το γάιδαρο, γι’ άλογο δεν
περνιέται!
Αρρώστου χείλη φαίνονται και νηστικού
μαγούλες.
Φυλάξου από άνθρωπο σπανό και μαλλιαρή
γυναίκα.
Ο μουρλός άντρας και η πουτάνα γυναίκα δεν
γερνάνε ποτέ.
Μάτια και φρύδια έβλεπα και πίστεψα ο
καημένος, μα την καρδιά δεν έβλεπα και βγήκα γελασμένος.
Ομορφιά
Μπρος τα κάλλη τι είναι ο πόνος.
Όμορφη γυναίκα, διάβολος του χωριού.
Άσχημο παιδί στην κούνια, όμορφο στη ρούγα.
Καλογνωμιά και ομορφιά θέλουν ταπεινοσύνη.
Οι έμορφες γυρεύονται κι οι άξιες
επαινούνται.
Μην το περηφανεύεσαι και μην το κάνεις
νάζι, γιατί ο Θεός την ομορφιά σαν άνθος την τινάζει.
Δεν θέλω άνδρα όμορφον να κάθεται σιμά μου,
να συχνομπαρμπερίζεται και να πεινά η κοιλιά μου.
Υγεία
Κώλος κλαμένος, γιατρός χεσμένος.
Κάλλιο κακή φτιάσις παρά κακή κράσις.
Ό,τι παθαίνει το κορμί, το φταίει το
κεφάλι.
Ο άρρωστος θέλει γιατρό κι ο πεθαμένος
κλάμα.
Μήτε όλα του γιατρού μήτε του γιατρού
κανένα.
Χαρά στο νιο τον τσίρλιαρη, τον γέρο
σφιχτοκώλη.
Οι τριφτάδες κι ο χυλός ώσπου να σηκωθείς
ορθός.
Πότε ο Γιάννης δεν μπορεί, πότε ο κώλος τον
πονεί.
Αν πεθάνω από συνάχι, η πανούκλα μούντζες
να 'χει.
Κάλλιο φτωχός και υγιής παρά πλούσιος και
ασθενής.
Το γέρο δεν τον ρωτούν πού πονεί, αλλά πού
δεν πονεί.
Τετάρτη και Παρασκευή τα νύχια σου μην
κόψεις, την Κυριακή να μη λουσθείς, αν θέλεις να προκόψεις.
Καρδιά
Κρύα χέρια - ζεστή καρδιά.
Το στενό σπίτι θέλει φαρδιά καρδιά.
Της καρδιάς το κλειδί ο λόγος το κρατεί.
Πολλές φορές η λογική με την καρδιά
μαλώνει, γιατί το θέλει η καθεμιά δικό της το τιμόνι.
Αίμα
Το αίμα νερό δεν γίνεται [και άμα γενεί δεν
πίνεται].
Οπτικό πεδίο
Η καμήλα την καμπούρα της δεν τη βλέπει.
Ο διακονιάρης τα μπροστινά σακούλια βλέπει.
Όσους βλέπει ο παπάς, τόσους και
θυμιατίζει.
Εμείς το λύκο βλέπουμε, πούθε πάν’ τ’
αχνάρια του.
Το δικό μου το καρφί το βλέπεις, το δικό
σου το παλούκι δεν το βλέπεις;
Συνήθεια
Μούστος είναι και θα βράσει.
Τόπου συνήθεια, νόμου κεφάλαιο.
Συνήθισε να γίνεται, δεν απογίνεται.
Ό,τι μικρομάθαινες, δεν το γεροντάφηνες.
Κώλος μαθημένος δεν ξεχνάει ο καημένος.
Έτσι το ‘χει το λινάρι, να ανθεί τον
Αλωνάρη.
Κάθε μαχαλάς και τάξη, κάθε ρούγα και
ζακόνι.
Κώλος που ‘μαθε να κλάνει, εύκολα δε
ξεμαθαίνει.
Ντύσου, γδύσου, συλλογίσου, φάγε, πιέ,
χέσε, κοιμήσου.
Τύχη
Ρόδα είναι και γυρίζει.
Κάθε ημέρα δεν είναι τ’ Αϊ-Γιαννιού.
Αυτός κοιμάται κι η τύχη του δουλεύει.
Όταν θέλει ο Θεός, βοηθούν κι οι Άγιοι.
Γυναίκα και καρπούζι η τύχη τα διαλέγει.
Του φτωχού το εύρημα, ή καρφί ή πέταλο.
Άλλος μαυρομάτα και άλλος τσιμπλομάτα.
Όσο θέλεις δούλευε, όσα θέλει ο Θεός σου
δίνει.
Όταν ο Θεός νοιάζεται, ζηλεύουν κι οι
αρχόντοι.
Όποιος έχει τύχη, γεννάνε και τα κοκόρια
του.
Όταν η τύχη σε βοηθά, μην την
πισωκωλιάζεις.
Οι ακαμάτρες και οι τρελές έχουν τις τύχες
τις καλές.
Απ’ τον μύλο κι αν αλεστείς, άμα ειν’ να
ζήσεις, ζεις!
Μην κοιτάς τα στραβά μου πόδια. Κοίτα την
ίσια μου την τύχη.
Κακή μοίρα έχεις άντρα μου, ούλοι πνιγήκανε
κι εσύ γλύτωσες.
Αν έχεις τύχη διάβαινε και ριζικό περπάτει
[κι αν είσαι κακορίζικος, κάτσε μην τυραννιέσαι]
Υπέρβαροι
Τα πάχη μου, τα κάλλη μου.
Του παπά η κοιλιά είν’ αμπάρι, θέλει να
φάει και να πάρει.
Ομοιότητα
Σόι πάει το βασίλειο.
Όχι Γιάννης, Γιαννάκης.
Δες μάνα και πάρε κόρη.
Όλοι οι σκύλοι μια γενιά.
Ό,τι δεν ομοιάζει μήτε γειτονιάζει.
Κόρακας κοράκου μάτι δεν βγάζει.
Κολιός και κολιός από ένα βαρέλι.
Μεταξύ κατεργαραίων, ειλικρίνεια.
Σπάρτο με σπάρτο, βούρλο με βούρλο.
Κύλησε ο τέντζερης και βρήκε το καπάκι.
Αν δε ταιριάζαμε, δεν θα συμπεθεριάζαμε.
Όμοιος τον όμοιο κι η κοπριά στα λάχανα.
Δείξε μου το φίλο σου, να σου πω ποιος
είσαι.
Κατά μάνα κατά κύρη, κατά γιος και
θυγατέρα.
Αγάπαγε η Μάρω το χορό βρήκε και άντρα
χορευτή.
Όμοιος τον όμοιο αγαπά κι όμοιος τον όμοιο
θέλει.
Η νύφη όντας θα γεννηθεί, της πεθεράς θα
μοιάσει.
Βρήκε ο γύφτος τη γενιά του κι αναγάλλιασε
η καρδιά του.
Από ένα ξύλο φτιάχνουν και το φουρνόφτυαρο
και το σκατόφτυαρο.
Όμοιος τον όμοιο γύρευε, πουτάνα την
πουτάνα, κι ο κερατάς τον κερατά να περπατούν αντάμα.
Έσμιξε ο ανάλατος με την αναλατίνα,
κι εκάμανε δύο παιδιά, ανάλατα κι εκείνα.
Γυμνό
Νηστικός περνάς, γυμνός όχι.
Έμαθε
γυμνός και ντρέπεται ντυμένος.
Έμαθε ξεβράκωτος και ντρέπεται ντυμένος.
Ντυμένος κάστρο πέρασε, γδυτός μήτε διοφύρι.
Μαλλιά
Μακριά μαλλιά και λίγη γνώση.
Πήγε για μαλλί και βγήκε κουρεμένος.
Η φωτιά και το νερό δεν έχουν μαλλιά.
Ο πνιγμένος απ’ τα μαλλιά του πιάνεται.
Όποιος έχει τα γένια, έχει και τα χτένια.
Μαθημένο είναι το αρνί, να του παίρνουν το
μαλλί.
http://pirforosellin.blogspot.gr/ - Επιτρέπεται η αναδημοσίευση του περιεχομένου
της ιστοσελίδας εφόσον αναφέρεται ευκρινώς η πηγή του και υπάρχει ενεργός
σύνδεσμος(link ). Νόμος 2121/1993 και κανόνες Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν
στην Ελλάδα. ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ
Ορισμένα αναρτώμενα από το διαδίκτυο κείμενα ή
εικόνες (με σχετική σημείωση της πηγής), θεωρούμε ότι είναι δημόσια. Αν
υπάρχουν δικαιώματα συγγραφέων, παρακαλούμε ενημερώστε μας για να τα
αφαιρέσουμε. Επίσης σημειώνεται ότι οι απόψεις του ιστολόγιου μπορεί να μην
συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου. Για τα άρθρα που δημοσιεύονται εδώ,
ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρουμε καθώς απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των
συντακτών τους και δεν δεσμεύουν καθ’ οιονδήποτε τρόπο το ιστολόγιο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου