Δευτέρα 12 Ιουνίου 2017

Περί του Μινωϊκού πολιτισμού - Μέρος 2ον - Minoan Civilization - Part 2 - There is a translator on the website



Προπύλαια Κνωσού - Φωτ: Λουκάς Χαψής.
Ο ελληνικός μύθος
Ο Όμηρος περιγράφει την Κρήτη ως πλούσιο και καλό έδαφος, που εποικείται πυκνά από λαούς διάφορων φυλών, κάθε ένας με τη γλώσσα του. Σύμφωνα με Όμηρο, η Κρήτη είχε 90 κωμοπόλεις, με πρωτεύουσα την Κνωσό. Ο βασιλιάς, που λέγεται Μίνωας, κυβερνούσε εκεί για 9 έτη και απολάμβανε τη φιλία του Δία. Σύμφωνα με την κρητική λαογραφία, ο Μίνωας ήταν ο γιος Δία, 


γεννημένος από την Ευρώπη σε μια σπηλιά, μαζί με τους δύο αδελφούς του, τον Ραδαμάνθυ και τον Σαρπηδών. Κάθε αδελφός συνδέθηκε με μια από τις σημαντικότερες περιοχές παλατιών στην Κρήτη: ο Μίνωας με την Κνωσό, ο Ραδάμανθυς με την Φαιστό, και ο Σαρπηδών με τα Μάλια. Ο Μίνωας λέγεται πως έχει λάβει από τον Δία έναν κώδικα νόμων που ήταν η πηγή των νεότερων κρητικών νόμων . Σύμφωνα με το μύθο, ο Ποσειδών έστειλε στο βασιλιά Μίνωα έναν μεγάλο άσπρο ταύρο για να θυσιαστεί, αλλά ο Μίνωας τον κράτησε για τον εαυτό του. Για εκδίκηση, ο Ποσειδών έστειλε στη βασίλισσα Πασιφάη ένα αφύσικο πάθος για τον ταύρο αυτό και καρπός αυτού του πάθους ήταν ο Μινώταυρος, μισός ταύρος και μισός άνθρωπος. Ο Δαίδαλος τότε κατασκεύασε μια ξύλινη αγελάδα μέσα στην οποία η βασίλισσα έκρυψε τον Μινώταυρο. Όταν ο Μίνωας αντιλήφθηκε την απάτη, φυλάκισε τον Δαίδαλο και τον Μινώταυρο στον λαβύρινθο που ο ίδιος ο Δαίδαλος είχε σχεδιάσει.
 Ο γιος του Μίνωα έπλευσε στην Αθήνα για να συμμετάσχει σε αθλητικούς αγώνες. Σκοτώθηκε όμως από τους ζηλότυπους Αθηναίους, αφότου κέρδισε σε πολλά αγωνίσματα. Για τιμωρία, ο Μίνωας απαίτησε έναν φόρο επτά αγοριών και επτά κοριτσιών που στέλνονται στην Κρήτη κάθε οκτώ έτη, και τα οποία τρώγονται από τον Μινώταυρο. Στην τρίτη αποστολή, ο Θησέας, ο γιος του αθηναίου βασιλιά Αιγαία, ήταν ένα από τα αγόρια. Η Αριάδνη, κόρη του Μίνωα, ερωτεύτηκε τον Θησέα και του έδωσε ένα κουβάρι, τον γνωστό Μίτο της Αριάδνης, έτσι ώστε να μπορεί να βρει την έξοδο του λαβύρινθου. Ο Θησέας πέτυχε το φόνο του Μινώταυρου και τη διαφυγή του. Η Αριάδνη τον συνόδευσε από την Κνωσό, αλλά ο Θησέας την άφησε στη Νάξο, όπου αργότερα παντρεύτηκε με τον Διόνυσο. Ο Θησέας επέστρεψε στην Αθήνα αλλά ξέχασε να δώσει το συμφωνημένο σήμα για την επιτυχία, ένα άσπρο πανί αντί του μαύρου στο πλοίο του . Ο Αιγαίας, όταν το είδε, σκέφτηκε ότι ο Θησέας είχε πεθάνει και ρίχτηκε στη θάλασσα, ονόμασαν το πέλαγος αυτό με το όνομά του και έμεινε για πάντα: Αιγαίο.
Στον Μίνωα αποδίδεται γενικά η καθιέρωση του πρώτου ναυτικού και η καταστολή της πειρατείας. Ο Θουκυδίδης επίσης υποστηρίζει ότι ο Μίνωας αποίκισε και κυβέρνησε τις Κυκλάδες και εγκατέστησε τους γιους του ως κυβερνήτες. Έτσι προκύπτουν δύο διαφορετικές εικόνες του Μίνωα. Στην πρώτη είναι ευεργετικός κυβερνήτης, προστάτης των τεχνών, ιδρυτής των παλατιών, και ένα κυβερνήτης μιας εκπολιτισμένης κοινωνίας. Στη δεύτερη είναι τύραννος και καταστροφέας. Τα τελευταία μπορούν να βασιστούν εν μέρει στον αθηναϊκό σοβινισμό, αλλά οι διαφορές μπορούν επίσης να είναι ένα αποτέλεσμα του ονόματος του Μίνωα ως τίτλο που χρησιμοποιείται και για μια δυναστεία με διάφορα πρόσωπα . Η πρώτη εικόνα μπορεί να ισχύει για εκείνους τους κυβερνήτες και, ίσως, αρχικά, να επρόκειτο για πραγματικά ονόματα βασιλιάδων. Η δυναστεία αυτή οδήγησε την Κνωσό στις μεγάλες ημέρες της. Η δεύτερη εικόνα μπορεί να ισχύσει για έναν κυβερνήτη της Κνωσού που χρησιμοποίησε τον πλούτο και τη δύναμη να εξαναγκάσει άλλους λαούς να του πληρώνουν φόρο.







Ανακτορική Περίοδος
Υπήρξαν τρία σημαντικά ανάκτορα: η Φαιστός στο νότο, τα Μάλια στα βορειοανατολικά, και η Κνωσός στο βόρειο κεντρικό μέρος του νησιού. Επιπλέον, ένα μικρότερο ανάκτορο στη Ζάκρο, στην ανατολική άκρη, έχει επίσης βρεθεί. Μπορεί επίσης να είχε υπάρξει ένα μεγάλο ανάκτορο στα βορειοδυτικά, καθώς επίσης και άλλα μικρότερα. Τα βασικά τους σχέδια είναι παρόμοια. Υπάρχουν μεγάλα ορθογώνια, προσανατολισμένα στον άξονα βορρά-νότου, κεντρικά διοικητήρια, με τα διαμερίσματα διαβίωσης στην ανατολή. Σειρές από σκαλοπάτια οδηγούν στα ανώτερα διαμερίσματα.






Τα βασιλικά διαμερίσματα ήταν στα βορειοδυτικά, συμπεριλαμβανομένης μιας αίθουσας, την εξαγνιστική αίθουσα, και την τουαλέτα. Τα δωμάτια με τις λάρνακες βρέθηκαν στη δυτική πλευρά των υπογείων. Τα αρχεία βρέθηκαν επίσης στη δύση. Υπήρξαν δυτικά διοικητήρια και μια δυτική πρόσοψη. Τα σιλό και τα κοιλώματα ήταν στα δυτικά διοικητήρια. Οι κουζίνες εμφανίζονται να βρίσκονται βόρεια του κεντρικού διοικητηρίου. Τα ανάκτορα δεν είχαν γενικά καμία εσωτερική μεγάλη αίθουσα , αν και αυτό της Φαιστού ήταν ιδιαίτερα ογκώδες. Οι τοίχοι ήταν πέτρινοι με συνεκτικό υλικό τον άργιλο. Σοβαντισμένες πέτρες χρησιμοποιήθηκαν για τους τοίχους που ήταν εκτεθειμένοι στην ύπαιθρο. Χαρακτηριστικό της μινωικής κατασκευής ήταν η χρήση στύλων και ανωφλιών, δηλαδή οι κάθετες κολώνες χρησιμοποιήθηκαν για να υποστηρίξουν ένα οριζόντιο ανώφλι, παραδείγματος χάριν, για να διαμορφώσουν μια πόρτα.







Φωταγωγοί και κεντρικοί άξονες χρησιμοποιήθηκαν σε όλες τις περιπτώσεις. Πλαίσιο ξυλείας επίσης χρησιμοποιήθηκε, όπως ήταν οι μεγάλοι ξύλινοι στύλοι με πάνω από ένα μέτρο διάμετρο. Αυτοί  οι στύλοι εκλεπτύνονται προς τα κάτω. Χρησιμοποιήθηκαν επίπεδες στέγες, εκτός από για τους καλυμμένους δια θόλου κυκλικούς τάφους. Τα πρώτα ανάκτορα είχαν σχεδιαγράμματα και λειτουργίες συμβολικού τύπου, κάτι πολύ περίπλοκο για τις οικίες οικογένειες. Υπήρξε μια χαρακτηριστική έμφαση στη σκάλα, κάτι σαν ευδιάκριτο χαρακτηριστικό γνώρισμα. Αυτά τα ανάκτορα είχαν ένα περίπλοκο διπλό αποχετευτικό σύστημα, για να μεταφέρουν τα υγρά απόβλητα χωριστά από τα όμβρια ύδατα, καθώς επίσης και ένα άριστο υδραυλικό σύστημα για να παρέχουν γλυκό νερό.







Τα εσωτερικά δωμάτια ήταν σχετικά μικρά σε σύγκριση με τη συνολική περιοχή. Τα ανοικοδομημένα ανάκτορα ήταν εντυπωσιακότερα από τα αρχικά. Το ανάκτορο της Ζάκρου κατέλαβε 7.000-8.000 τετραγωνικά μέτρα, αυτό των Μαλίων 9.000, της Φαιστού ήταν 10.000 ενώ της Κνωσού κάλυψε 22.000 τετραγωνικά μέτρα. Είχε 3 πύλες από τη δυτική πλευρά και 4 ή 5 στην ανατολή. Υπήρξαν πάνω από 1.500 διαφορετικού  χώροι, συμπεριλαμβανομένων των εργαστηρίων, των αποθηκών, των δωματίων διαβίωσης, και των δωματίων υποδοχής.








Από τους υπόλοιπους  Έλληνες αναφέρθηκε ως λαβύρινθος. Υπάρχει μια αίσθηση της φυγοκεντρικής μετακίνησης μακριά από το κεντρικό διοικητήριο, το οποίο χρησίμευσε ως κεντρική εστία. Η δυτική πτέρυγα προορίζονταν, κατά ένα μεγάλο μέρος, για λόγους λατρείας. Το άδυτο θεωρήθηκε ως χωριστή οντότητα. Το δωμάτιο θρόνων στο κεντρικό διοικητήριο, ήταν πιθανώς μια πιο πρόσφατη προσθήκη, ίσως κατά τη διάρκεια της περιόδου επιρροής των ηπειρωτικών ελλήνων. Από το κεντρικό διοικητήριο φαίνεται ένα διπλό οξύμορφο  βουνό, όπως και στη Φαιστό.











Οι ογκώδεις περιοχές αποθήκευσης είναι εμφανείς, δείχνοντας ότι η Κνωσός χρησίμευε και ως κέντρο συλλογής για τα προϊόντα που κυκλοφορούσαν, και ως εμπορικό κέντρο συναλλαγής με άλλους πολιτισμούς. Οι τοίχοι και τα πατώματα ήταν συχνά χρωματισμένα. Το κόκκινο ήταν το βασικό φόντο και απλά γεωμετρικά σχέδια χρησιμοποιήθηκαν πάνω του. Δεν υπάρχει κανένα στοιχείο των εικόνων πριν από τα πιο πρόσφατα ανάκτορα. Συνήθως αναφέρονται σε θρησκευτικές σκηνές αλλά εμφανίζονται και κοσμικά θέματα. Η εξύμνηση των μεγάλων προσώπων ή των ιστορικών γεγονότων δεν απεικονίστηκε. Οι εικόνες παρουσιάζονται επίπεδα, χωρίς ιδιαίτερη προοπτική. Τα τοπία απεικονίζονται ως ένα ορισμένο βαθμό, σαν να φαίνονται από τον αέρα, μια έντονη αντίθεση με το αιγυπτιακό ύφος. Γενικά, δεν υπήρξε κανένας αμυντικός τοίχος. Τα ανάκτορα δεν κατασκευάστηκαν για προστασία. Αυτό τον Μαλίων μπορεί να αποτελεί μια εξαίρεση, αφού εμφανίζεται να έχει έναν αμυντικό  τοίχο. Αλλά υπάρχει συζήτηση για εάν αυτό είναι για άμυνα ή ένας απλός προστατευτικός τοίχος. Γενικά, φαίνεται να υπάρχει ειρηνική ανάπτυξη στην Κρήτη μέχρι την τελική καταστροφή των ανακτόρων από τον πόλεμο, πιθανώς από εξωτερικούς κατακτητές. Η Κνωσός φαίνεται να αντέχει περισσότερο από τα άλλα ανάκτορα και μπορεί να είχε χρησιμοποιηθεί και από τους κατακτητές ή από αυτούς που επαναστάτησαν ενάντια στην κρητική εξουσία, ίσως όπως αυτή αντιπροσωπεύεται από εκείνη την δεύτερη εικόνα του Μίνωα ως τύραννου και καταστροφέα.








Κοινωνική οργάνωση
Η κρητική κοινωνία περιγράφεται ως θαλασσοκρατορία, δηλαδή η οικονομία και η κυβέρνηση βασίστηκαν στον έλεγχο των θαλασσών. Αυτό είχε μια προφανή γεωγραφική βάση, αλλά υπήρξε επίσης μια τεχνολογική βάση, σύμφωνα με την άποψη που θέλει τους Μινωίτες πολύ καλούς ναυπηγούς. Κατά τη διάρκεια της πρόωρης ανακτορικής περιόδου, τα σκάφη στρογγύλεψαν, είχαν έναν ιστό και ένα ενιαίο τετραγωνικό πανί. Υπήρξαν μέχρι 15 κουπιά ανά πλευρά και τα σκάφη είχαν μήκος περίπου 25 μέτρα. Τέτοια σκάφη θα μπορούσαν να εκτεθούν πολύ στη θάλασσα και να εκτελούν διαδρομές ανοικτής θάλασσας. Οι Μινωίτες κατείχαν τα μεγαλύτερα σκάφη της εποχής τους και δεν δίσταζαν να τα στρέφουν ενάντια στους γείτονές τους, εάν ήταν απαραίτητο. Μερικά σκάφη είχαν μήκος πιθανώς και 32 μέτρα. Από τα 1600 π.Χ. περίπου, οι Μινωίτες διέθεταν θωρηκτά με κριούς.
Η Κρήτη μπορεί να είχε προστατευθεί από μια σειρά παράκτιων ναυτικών βάσεων. Είναι πιθανό πως οι Μινωίτες έπρεπε να υπερασπιστούν τη γη τους ενάντια στους γείτονες, αν και η ίδια κρητική κοινωνία ήταν ειρηνική, βασισμένη στους οικονομικούς και θρησκευτικούς δεσμούς και τον έλεγχο. Η κοινωνία οργανώθηκε, πιθανώς, σύμφωνα με τις θεοκρατικές γραμμές. Στη θρησκεία κυριαρχεί η θεά μητέρα (τελετουργική βασίλισσα). Γενικά, οι γυναίκες ήταν σεβαστές και τιμήθηκαν νωρίτερα απ΄ ότι στην υπόλοιπη Ελλάδα. Οι ιέρειες ήταν οι κύριοι θρησκευτικοί λειτουργεί και, αρχικά, κανένας βασιλικός λειτουργός δεν διαπρέπει, πέρα από τις εθιμοτυπικές σκηνές, στην κρητική τέχνη. Με την αποδυνάμωση των θρησκευτικών επιρροών, η κυριαρχία των ιερειών εξασθένισε, μετά το 1500 π.Χ., ίσως λόγω των φυσικών καταστροφών. Διατήρησαν όμως μερική επιρροή μέχρι της «πτώσης» της Κνωσού. Καθ΄ όλη τη διάρκεια της περιόδου αυτής, οι αρσενικές ιεραρχίες συνυπήρξαν, με πιθανή την κυριαρχία των ανδρών στα κυβερνητικά γραφεία.
Η Κνωσός είχε πιθανώς κάποια πρωτοκαθεδρία στην Κρήτη, αλλά είναι πιθανό να υπήρξαν διάφορα χωριστά κράτη. Η κοινωνική ιεραρχία περιέλαβε, πιθανώς, τα ακόλουθα επίπεδα:
Βασιλιάδες / βασίλισσες (και ίσως τα συμβούλια)
Κτηματίες (ίσως εδαφικοί μεγιστάνες)
Ελεύθεροι πολίτες (με τις διάφορες οικονομικές θέσεις)
Σκλάβοι (αν και υπήρχαν ελάχιστες μεγάλες επιχειρήσεις σκλάβων, οι σκλάβοι χρησιμοποιήθηκαν στην κατασκευή των ανακτόρων).
Τα ανάκτορα ασκούσαν τον έλεγχο των περιοχών που τα περιέβαλαν. Η Κρήτη ήταν γεμάτη με χιλιάδες χωριά των οποίων το πιθανό μέγεθος ήταν μεταξύ 150 και 200 ανθρώπων. Αυτά τα χωριά συμμετείχαν και στην καλλιέργεια και στις βιοτεχνικές δραστηριότητες, συμπεριλαμβανομένης της εξαγωγής του αργίλου και της πέτρας, αγγειοπλαστικές κατασκευές, εργαλεία, οικοδομικά υλικά, καθώς επίσης και ειδώλια.

ΠΗΓΗ : http://ellinondiktyo.blogspot.gr/2014/06/blog-post_30.html               
http://pirforosellin.blogspot.gr/  -  Επιτρέπεται η αναδημοσίευση του περιεχομένου της ιστοσελίδας εφόσον αναφέρεται ευκρινώς η πηγή του και υπάρχει ενεργός σύνδεσμος(link ). Νόμος 2121/1993 και κανόνες Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα123

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου