η Αγαύη ή η Αγαυή [ονομασία παρ’ αρχαίοις] ή η Αγαύη η ποικιλόφυλλος [κοινή ονομασία] ή η Agave amr. Rigida [λατινική ονομασία] ή ο Αμάραντος ή ο Αθάνατος [λαϊκή ονομασία] ή ο Αρουραίος [λαϊκή ονομασία][είδος εν Ελλάδι]

  Η λέξη Αγαύη ή Αγαυή σημαίνει ένδοξη, θαυμαστή ή επιφανής εις την καταγωγή. Λέγεται ότι το φυτό της Αγαύης ίσως ήρθε στην Ελλάδα από το Μεξικό. Το όνομά του Αγαύη είναι ελληνικό και στην αρχαία Ελλάδα λατρεύτηκε ως μια δευτερεύουσα θεά της Σελήνης.

  Η Αγαύη ήτο θυγατέρα του βασιλέως της Θήβας Κάδμου και της Αρμονίας, σύζυγος του Σπαρτιάτου Εχίωνος και αδερφή της Σεμέλης, της μητέρας του Διόνυσου. Όταν η Σεμέλη

κεραυνοβολήθηκε από τον Δία τον εραστή της, η Αγαύη διέδωσε πως ο Δίας τιμώρησε την αδερφή της γιατί τον συκοφάντησε.

   Αργότερα ο Διόνυσος εκδικήθηκε για την μητέρα του και επέβαλε βαριά τιμωρία στην Αγαύη. Όταν ο Διόνυσος επέστρεψε στη Θήβα, όπου βασίλευε τότε ο Πενθέας ο υιός της Αγαύης, διέταξε όλες τις γυναίκες της πόλεως να τελέσουν τα μυστήρια του στον Κιθαιρώνα. Ο Πενθέας που δεν συμφωνούσε με την εισαγωγή της λατρείας, προσπάθησε να κατασκοπεύσει τις Βάκχες, η μητέρα του όμως δεν τον αντιλήφθηκε, τον πήρε για άγριο ζώο και μέσα στην μανία της τον κατασπάραξε διαμελίζοντάς τον.

   Υπήρχε και η Αγαύη μια των Νηρηΐδων, θυγατέρες του Νηρέως και της Δωρίδος, νύμφες της θάλασσας, δια της αρμονίας των καταπραΰνονταν η τρικυμία της θαλάσσης. Η ασέβεια της προς τον Σειληνό, και η τιμωρίας της από τον πατέρα του Πανός, την μεταμόρφωσε εις το φυτό που πήρε το όνομά της. Όπου παρέμεινε αθάνατη μεν αλλά με αγκάθια για να μην την πλησιάσει άλλος άνδρας, φέρνει τύχη σε όποιον την έχει αλλά κανείς δεν μπορεί να την αγκαλιάσει πια.

  Επίσης Αγαύη ονομαζόταν και μια από τις 50 θυγατέρες του Δαναού ή άλλως ονομαζόμενες Δαναΐδες.

  Η αγαύη έχει φύλλα μακριά μήκους μέχρι 2 μέτρων, πλατιά και σαρκώδη, χρώματος πρασίνου, φέρει δε αγκάθια και καταλήγει εις οξεία αιχμή. Την εποχή της ανθήσεως, εξέρχεται από τα φύλλα αυτών καυλός υπερμεγέθης. Η κορυφή του καυλού διαιρείται σε πολλά κλαδιά.  

  Η πλούσια άνθησή του εξαντλεί το φυτό και επιφέρει τον μαρασμό του, αν δεν ληφθεί πρόνοια χαλάει ο καυλός αμέσως μετά την άνθησή του. Αντέχει εις όλα τα κλίματα, πολλαπλασιάζεται με σπορά ή παραφυάδες, συναντάται δε και αυτοφυής σε πολλές χώρες. Αντέχει και σε θερμολρασία 10 βαθμών υπό το μηδέν.

  Το δημοτικό τραγούδι τίμησε τον Αμάραντο, ένα από αυτά είναι το ακόλουθο :

Για ειδέστε τον αμάραντο

Για ειδέστε τον αμάραντο σε τι βουνό φυτρώνει, φυτρώνει μέσ' τα δύσβατα στις πέτρες στα λιθάρια, τον τρων τα 'λάφια και ψοφούν τ' αγρίμια κι ημερεύουν το τρων τα λάγια πρόβατα και λησμονούν τ' αρνιά τους τον τρώνε και τα ήμερα και λησμονούν τη στρούγκα, κι αν μ' έκανε τι μ' ήθελε κι αν μ' έχει τι με θέλει, π' εγώ στα ξένα περπατώ, στα ξένα τρώ και πίνω.

η φωτογραφία προέρχεται από την ακόλουθη ιστοσελίδα : http://anagogi.blogspot.gr/2010/04/blog-post_3870.html.

Από το βιβλίο του συγγραφέως  Ομήρου Ερμείδη , «Η Μυθολογία και η λαϊκή παράδοση εις την χλωρίδα της πατρίδος μας» -